Hz Ömer’in kişilik özellikleri
Müminlerin emiri Hz. Ömer b. Hattab dünya tarihinin gördüğü en adil yöneticilerden biri idi. Kur'an-ı Kerim'i ve sünneti gayet iyi bir şekilde anlamış olan Hz. Ömer, yenilikçi, akılcı, adil ve liderlik özellikleri kuvvetli bir halife idi. Bu vasıflar onu İslam tarihinde daima aranılan bir idareci noktasına yükseltti. Peki, Hz. Ömer nasıl bir karaktere sahipti? Hz Ömer kimdir? Hz. Ömer kişiliği, icraatları, nasihatler, sözleri, hakkında, özellikleri, yönetim şekli, adaleti…
📌 Hz. Ömer (RA) karakteri itibariyle sorgulayıcı bir yapıya sahiptir. Kendisi Hudeybiye Antlaşması'nın neden imzalandığı inatla sormuş ve kendisini tatmin edici bir cevap almıştır. Lakin bu sorgulayıcılık bir protesto değildir. O (RA) her işin aslını bilmek istemiştir. Bu şekilde meselelere daha fazla nüfuz ederek hakkaniyetli bir yönetim anlayışı kurmuştur. Bu sayede Hz. Ömer (RA), vefatından kısa bir süre sonra İslam düşüncesinde gerçekleşmeye başlayan kelami meselelere de zemin hazırladı.
(x) 🔍 Bilgi Notu:
Hz. Ömer (RA) Resulallah'ın (SAV) komutan olarak katıldığı tüm savaşlara, Hudeybiye Antlaşması'na, Umretu'l kaza ve Veda Haccı'na katıldı.
📌 Hz. Ömer'in (RA) tebarüz eden özelliği adaletli olması ve adalete gösterdiği hassasiyettir. Hz. Ebubekir (RA) döneminde kaza işlerinin başında bulunarak bu hususta tecrübe kazanan Müminlerin emiri, hilafeti süresince adalete gösterdiği hassasiyet ile tüm insanlık için timsal olmuştur. Kendisi zahidane bir yaşamı belirleyerek lüks olarak addedilen tüm işlerden ve amellerden uzak durmuş, ortalama bir Kureyşli olarak yaşamını sürdürmüştür. Kûfe, Basra, Dımaşk, Filistin, Humus, Ürdün, Mısır ve Bahreyn'e kadılar atayan Hz. Ömer (RA), Eş'ari'ye gönderdiği mektup ile kadıların nasıl davranmaları gerektiğini belirtmiştir. İslam Devleti'nde kurulan ilk hapishane bu dönemde açılmıştır. Halife adalet alanındaki icraatları ile büyük bir sistemi temellendirmiştir.
(x) 🔍 Bilgi Notu:
Mekke'nin fethinden sonra Resulallah'ın (SAV) emri ile Hz. Ömer (RA) Kureyşli kadınların biatlerini almıştır.
📌 Hz. Ömer (RA) halifelik süresince içtihat yapılmasına ihtiyaç duyulan hususlarda şahsi karar almaktan uzak durmuş ve Müslümanlar için hayırlı olacak kararı aramıştır. Bu sebepten dolayı etrafı ile daima istişare içerisinde olmuştur. Bu yönü ile kendisinden sonraki yöneticilere de örnek olan Hz. Ömer (RA), bireysel kararlar almaktan ziyade Ümmeti Muhammedi rahatlatacak geniş çaplı çözümlere yönelmiştir. Bu yönü ile müminlerin gözünde başka bir seviyeye yükselen Hz. Ömer (RA), bir taraftan da tebaasını yönetime dâhil etmiştir.
(x) 🔍 Bilgi Notu:
Hz. Ömer (RA), Resul-i Ekrem'in (SAV) vefatı sonrası "Sakifetü Beni Saide" olarak bilinen yerde halife seçmek için toplanan Müslümanların yanına giderek Hz. Ebubekir'e (RA) biat etmiştir.
📌 Müminlerin emiri Hz. Ömer (RA), bizzat Efendimizin (SAV) en yakınında bulunarak O'nun (SAV) meselelere bakışını yakından görmüştür. Bu minvalde ilim yolculuğunu sürdüren Hz. Ömer (RA), aynı zamanda Hz. Ebubekir (RA) döneminde yapmış olduğu kadılık vazifesinde pratik ve dine uygun kararlar almıştır. Bir mesele hakkında Kur'an ve sünnete ittiba eden halife, eğer cevap burada yok is kıyasa bakmış orada da cevabın bulunmaması halinde şura ile istişare yaparak içtihatta bulunmuştur.
(x) 🔍 Bilgi Notu:
Hz. Ebubekir'in (RA) hilafeti sürecinde Hz. Ömer (RA) kadılık görevinde bulundu. Bu süreçte gerçekleşen Akrabâ savaşı sonrası Kur'an-ı Kerim'in toplanması hususunda Hz. Ebubekir'i (RA) ikna etmiştir.
📌 Halifelik sorumluluk gerektiren bir makamdır. Hz. Ömer b. Hattab hayatı boyunca büyük sorumluluklar almıştır. Ebu Lü'lüe tarafından mescitte bıçaklandığında dahi sorumluluklarından vazgeçmemiştir. Yaralı olmasına rağmen aşere-i mübeşşereden altı sahabenin toplanarak üç gün içinde halife seçmelerini istemiş, sabah namazını Suheyb b. Sinan'ın kıldırmasını istemiş, şura heyetinin rahatsız edilmemesi için Ebu Talha el Ensari'yi görevlendirmiştir. Böylece ümmetin başsız kalma sorununu çözerek Müslümanları büyük bir sıkıntıdan kurtarmak istemiştir. Bu örnek Hz. Ömer'in (RA) ne denli büyük bir sorumluluk duygusuna sahip olduğunu gösterir.
(x) 🔍 Bilgi Notu:
Hz. Ömer (RA) döneminde İslam Devleti hem genişledi, hem de imar faaliyetleri ile mamur bir devlet haline geldi.