Tolstoy Müslüman mıydı?
Gerçekçilik üzerine yazdığı romanları ve çarpıcı betimlemeleriyle dünya edebiyatının ön sıralarda yer alan Lev Nikolayeviç Tolstoy, ilginç bir yaşam öyküsüne sahip. Kaleme aldığı her eserinde yaşanmışlığının izlerini, vurucu satırlarında görmekteyiz. İşte, dünyada böylesine bir ün yakalayan isim hakkında yıllardır merak edilen bir konu var: "Tolstoy Müslüman mıydı?" Peki ya sizce, usta kalem ölmeden önce "İslam ile tanışmış olabilir mi?" İşte tüm bu soruların cevabını Tolstoy'un ölüm yıl döneminde sizler için araştırdık.
◼ Mevzu, Tolstoy'un dini üzerinedir. Başlarda Hıristiyan olduğu bilinen yazar, yaptığı açıklamalar ve ölümünden hemen önce kaleme aldığı "Hz. Muhammed'in Risaleleri" eserinden ötürüdür. Bunu anlamak için Tolstoy'un yaşamını başa saralım.
◼ Tolstoy'un Müslümanlar ile ilk karşılaşması Kazan'da okuduğu sırada gerçekleşir. Ayrıca orada bulunduğu dönemde Türkçe ve Arapça dillerini öğrenerek Müslüman kültürü ile yakından ilişki kurmuştur. Kafkasya ve Kırım bölgelerinde orduda görevli olduğu yıllarda Tolstoy; İmam Şamil ve Hacı Murat gibi önemli simaları yakından tanıma fırsatı bulmuştur. Hatta buradaki anılarından yola çıkarak "Kazaklar" ve "Hacı Murat" eserlerini kaleme alır.
Edebiyatın Güçlü Kalemi: Dostoyevski ve Yeraltından Notlar Üzerine
◼ 93 Harbi'nde yine cephede olan Tolstoy'un, Osmanlı askerlerini cephede Kur'an-ı Kerim okurken gördüğünde, "ne görkemli, hoş, yakışıklı yiğitler" dediği bilinir. Aynı zamanda birçok isimle mektuplaşan yazarın, Mısır'ın tanınmış alimlerinden Muhammed Abduh ile mektuplaştığını ve Hz. Muhammed (SAV) ve İslam dininden olumlu manada etkinlendiği yazdığı mektuplardan bellidir.
◼ Tolstoy'un kaleme aldığı Hz. Muhammed (SAV) kitabında ise "Bunu söylemek ne kadar tuhaf olsa da benim için Muhammedilik, Haça tapmaktan (Hıristiyanlıktan) mukayese edilemeyecek kadar yüksekte duruyor. Eğer insan, seçme hakkına sahip olsaydı, aklı başında olan her insan, şüphe ve tereddüt etmeden Muhammediliği, tek Allah'ı ve onun peygamberini kabul ederdi." ifadelerine yer verdiğini görüyoruz.
Tolstoy'un Hz. Muhammed adlı eserini satın almak için tıklayınız
◼ Hz. Muhammed (SAV) eseri, 1978 yılında ilk defa olarak Azerbaycan basınında Azerbaycan Türkçesinde ve Rus dilinde yayınlanır. Çevirmen Prof. Dr. Telman Hurşidoğlu Aliyev kitapta bir Arap ile evlenip İslam'ı kabul etmiş Valeriya Porohova isimli Rus bir kadının anılarına da yer vermiştir.
◼ On bir yıl eşiyle Suudi Arabistan'da yaşayan Bayan Porohova, Kur'an-ı Kerim'i Rusçaya tercüme eder. Porohova, ünlü yazar Tolstoy'un son zamanlarında İslam'ı kabul ettiğini ve bir Müslüman gibi toprağa verilmeyi vasiyet ettiğini dile getirir. Yazarın İslami usullere göre defnedildiğini söyleyen Porohova, mezarının başında Hıristiyanlığın sembolü olan 'haç'ın da yer almadığını belirtmiştir.
◼ Sonuç olarak; Tolstoy'un, Müslüman olup olmadığı kesin olarak bilinmese de onun hissettikleri, yaşama olan yönelimi ve istediği hayat İslam'a oldukça yakın gözükmektedir.
Tolstoy'un Hz. Muhammed adlı eserini satın almak için tıklayınız
