İsmet Özel’in edebi şahsiyetini özetleyen şiir: Mazot
İsmet Özel, ilk edebi faaliyetlerine 19 yaşında başlar. 1960'lı yıllarda ülkemizde devam eden İkinci Yeni akımının getirdiği yeni ideolojiden de yararlanarak kendi özgün şiir anlayışını oluşturmayı başarır. Şair, ortaya koyduğu şiirlerinde okuyucuya müziksel bir ahenk ve ritim sunar. Özel'in şiirlerinde oluşturmaya çalıştığı yoğun çağrışımlar okuyucuyu şiire bağlar, aynı zamanda 'okuyucuyu iyi bir şiir okuyucusu' olma yolunda eğitir. Şairin İslami karakterini oluşturduğu yıllarda arayış ve sorgulama hisleri içerisinde yazdığı ''Mazot'' şiiri, onun edebiyat ve şiir anlayışını ortaya koyan önemli bir eserdir. Peki, Mazot şiiri özelinde, İsmet Özel'in şiir anlayışı ve edebi karakteri nasıldır?
🔹 Şehre neden
esmer ve dölek yüzümle döndüm dağlardan
kar vakti tarlaları kımıldatan soluğum
niyedir sarmalasın vites dişlilerini
defneler, nakışlar yok
alnımda neden.
İsmet Özel
🔹 İkinci bölümde şairin mısraları, köyden şehre gelişine olan pişmanlığı tüm netliğiyle ifade eder.
🔹 Şair esmer ve dölek tabirleriyle köyü anlatır. İnsanların köyde yazları güneşten kışları ise rüzgardan yüzleri esmerleşir. Ağır başlı anlamına gelen dölek kelimesi ise köydeki saygı ve hürmetle yaşanan hayatı tabir eder.
🔹 Kır ağacının bir çeşidi olan defne ise burada çoğul olarak kullanılarak ağaçları ve çiçekleri temsil eder. Defnenin hatırlattığı güzel koku ise köydeki huzur ortamından uzak kalışın bir tabiridir.
🔹 Ağlamadan
etimin iğneli beşiklerde bıraktığı izlere
aldırmadan
o mavi korularda ve dibek
taşlarında bırakıp sözlerimin kalıntılarını
açıkça konuşmak istiyorum.
Besbelli ki leşler koruyor şehrin bedenlerini
göğsünün kafesinde yalnızca pasak
biliyorsun
korkutulmuş bir kızın
yüreğinden fışkıran beyaz güvercinleri
sabahın köründe kalkan trenlerdeki nefreti
bunları
bütün bunları biliyorsun
dağlardan dönüyorsun o sağır yamaçlardan
çevik bacaklarını getiriyorsun, ne çiçek
ne de ninni
boz şayaktan poturun dağlarda ne güzeldi
şehre varınca artık meşinler giymelisin
daha esmer
daha kan kusturucu
sen o baygın sevgilerin adamı değilsin
İsmet Özel
🔹 Şiirin bir önceki bölümünde köyün güzellikleri şehirle karşılaştırılırken, üçüncü bölümde şehrin olumsuzlukları mısralarda belirmeye başlar. Özel, köyün onlarca güzelliğe sahip olmasına rağmen bırakıp geldiği şehirden, içine düştüğü buhrandan, olumsuzluklardan, çektiği acılardan bahseder.
🔹 Köydeki mavi korularda, dibek taşlarında sözlerini bırakarak çevik bacaklarla geldiği şehirde aslında avutucu ve rahatlatıcı bir eşya olan beşiğin tenini yaraladığından bahseder.
İsmet Özel'in Üç Mesele kitabından 20 çarpıcı alıntı
🔹 Sabahın erken saatinde işe gitmek mecburiyeti olan insanların nefreti, şehre gelince artık meşin yani ayakkabı giymek zorunda olması, her gün aynı monoton yapının sıkıcılığı İsmet Özel'in satırlarında yerini bulur.
🔹 Şiirdeki genç kız tabiri, temizliği ve masumiyeti simgelemek için kullanılır. Beyaz güvercin de barışın ve huzurun işaretçisidir. Fakat genç kız korkutulmuş, beyaz güvercinler de bu şehirden uçmuştur. Şehir, değil barışın ve huzurun, güvenin bile olmadığı bir yer olarak betimlenir.
İsmet Özel'in Toparlanın Gitmiyoruz adlı kitabından en çarpıcı 20 alıntı
