Hattat, Neyzen ve Bestekar: Kazasker Mustafa İzzet Efendi
Hattat, bestekar, devlet adamı, şair gibi vasıflarıyla tanınan, 19. yüzyıl Osmanlı Devleti'nin en mümtaz simalarından Kazasker Mustafa İzzet Efendi yüzyılda bir görüle bir kişilikti. Sultan II. Mahmud'un çok sevdiği Mustafa İzzet Efendi, hocası Yesârîzâde Mustafa İzzet'in izinde mütevazı bir sanatkardı. Medine'deki sahabe kabirlerinin kitabelerini yazmakla da şerefyab olan olan Mustafa İzzet'in en mühim eserleri ise günümüzde de Ayasofya'yı süsleyen emsalsiz levhaları.
▪ 1801 yılında Tosya'da doğan Mustafa İzzet Efendi, yörenin meşhur ailesinden Bostanoğulları'na mensuptu. Mustafa İzzet Efendi'nin annesinin soyu ise İsmail Rumi'ye dayanmaktaydı.
▪ Fatih Başkurşunlu Medresesi'nde eğitim hayatına başlayan Mustafa İzzet aynı zamanda Kömürcüzade'den musiki dersleri almıştı. 13 yaşında okuduğu bir naat-ı şerif ile II. Mahmud'un dikkatini çekti ve sürekli padişahın çevresinde bulundu.
YESÂRÎZÂDE MUSTAFA İZZET EFENDİ
▪ Padişahın isteği doğrultusunda Enderun'da eğitim alan ve hat sanatıyla burada tanışan Mustafa İzzet, bir müddet sonra Galata Sarayı'na gönderildi.
▪ 1820 yılında Enderun-u Hümayun'a geçen Mustafa İzzet burada musiki tarihimizin en büyük isimlerinden Hamâmîzâde İsmâil Dede Efendi'den istifade etti.
▪ Enderun-u Hümayun'da üstadı Yesârîzâde Mustafa İzzet Efendi'den hat sanatına dair dersler alan Mustafa İzzet, icazet aldı. Buna karşın Mustafa İzzet Efendi sarayda kalmak istemiyordu.
▪ 1831 yılında hac ibadeti için saraydan ayrılan Mustafa İzzet Efendi, Hicaz'dan dönüşte Mahmud Paşa Hamamı bölgesine yerleşerek saraydan uzaklaştı.
▪ 1832 yılı Ramazan ayında Beyazıt Camii'nde kendisine gösterilen teveccühe karşı gelemeyip müezzinlik yapmış ve Sultan tarafından fark edilmişti.
▪ Hizmetinden çıktığı için Mustafa İzzet Efendi'ye kızan II. Mahmud'u Hüsrev Paşa ve Said Efendi sakinleştirmişti. Böylece Mustafa İzzet Efendi saraydaki huzur derslerine ney üfleyerek tekrar dahil edilmişti.
▪ Sultan Abdülmecid Han'ın tahta çıkmasıyla Eyüp Sultan Camii hatibi ilan edilen Mustafa İzzet Efendi, bu görevi esnasında cuma günleri sadece hutbe çalışmış ve yazı kaleme almamıştı.
▪ 1845 yılında Sultan Abdülmecid tarafından ikinci imam olarak tayin edildi. 1849 yılında ise Rumeli kazaskerliği payesi aldı. Aynı tarihte vefat eden üstadı Yesarizade'nin vefatı üzerine hocasının evine taşındı.
KÂDIASKER MUSTAFA İZZET EFENDİ'NİN EYÜPSULTAN'DAKİ CELÎ TA'LÎK KİTÂBELERİ