Sahte Psikologlara Dikkat: Ruh Sağlığınız Tehlikede Olabilir!
Psikolog Esra Oras, sosyal medyada hızla yayılan yanlış bilgilerin ve bilimsel temeli olmayan "tedavi" iddialarının, ruhsal sıkıntı yaşayan bireyler için ciddi tehlikeler barındırdığını belirtiyor. Özellikle psikoloji alanına uzak kişilerin, "kesin iyileşme" vadeden manipülatif içeriklere karşı dikkatli olmaları gerektiğini vurguluyor.
🔺Psikolog Esra Oras'a göre, psikoloji bilimi hakkında bilgisi olmayan, sıradan mesleklerden gelen veya ev hanımı gibi farklı kesimlerden vatandaşlar, hayatlarında karşılaştıkları zorluklar ve acılar karşısında bir çıkış yolu arayışına giriyor. Oras, bu arayış sırasında, sosyal medya platformlarında karşılarına çıkan "Neden acı çektiğini sana söyleyeyim mi?" gibi başlıklarla başlayan videolar ve içeriklerin, zihnin neden-sonuç ilişkileri kurma eğilimi nedeniyle kolayca dikkatlerini çektiğini ve akıllarına yatkın geldiğini belirtiyor. Oras, insanların genellikle acının pençesinde olmalarının nedenini tanımlayamadığını, duygularının ve düşüncelerinin farkında olamadığını, hatta kendilerine ve başkalarına ne yaptıklarını tam olarak anlayamayarak "psikolojik katılık" denilen bir durumdan muzdarip olabildiğini ifade ediyor.
İZLEMEK İÇİN👇
🔺Psikolog Esra Oras, günümüz çağında yanlış bilginin çok hızlı yayıldığına dikkat çekiyor. Oras'a göre, bir kamerası ve mikrofonu olan herkes, bilimsel bir jargonu taklit ederek yanlış bilgileri ve safsataları kolayca dolaşıma sokabiliyor. Hatta ünlü televizyon programcılarının karşısına çıkıp "psikoloji diye bir şey yok" gibi sansasyonel iddialarda bulunulabildiğini ifade ediyor.
🔺Psikolog Esra Oras, insanların kötü hissettiklerinde artık arkadaşları yerine telefonlarına ve sosyal medyaya sarılarak kendilerini yatıştırdığına vurgu yapıyor. Oras, sosyal medyanın acıyı dindirmeyi, başarıyı ve iyileşmeyi vadeden binlerce içerikle dolu olduğunu, bu platformlarda alanında uzman olmayan ve uzmanmış gibi davranan "tüccarların" çok sayıda kişiyi etkileyebildiğini belirtiyor. Oras'a göre, bu kişilerin kendilerinden o kadar emin olmaları ve bazı güvenilir kimselerin de onlara güvendiğinin duyulması, etkiyi daha da artırıyor.
İZLEMEK İÇİN👇
🔺Esra Oras, "Terapi" kavramının çok açık uçlu olduğunu ve "arkadaş terapisi" veya "altın günü terapisi" gibi iyi hissettiren her şeye sosyal medyada terapi denilebildiğini belirtiyor. Ancak bu kelime kötüye kullanıldığında ve insanlar buradan "şifalandırılacağı" iddia edildiğinde maalesef vahim tablolarla karşılaşıldığını ifade ediyor.
🔺Esra Oras, bu tarz sahtekarlıklara maruz kalan kişilerin aslında gerçek manada tıbbi bir ihtiyacı olduğunu ve bu durumun, psikolojik yardım alma süreçlerini geciktirdiğini kesinlikle belirtiyor. Oras, popüler diye gidilen, ciddi maliyetler ayrılan kişilerle kötü sonuçla ayrılmanın, doğru kişiye olan güveni de sarstığını ve "pek çok insanda işe yarayan şey bende işe yaramadı" düşüncesiyle "iflâh olmaz" algısına yol açtığını aktarıyor. Oras, bu durumun, ekonomik zorluklarla birleşince kişinin tedaviye başvurma sürecini çok geciktirmesine neden olduğunu ve "öğrenilmiş çaresizlikle" birlikte bireyin kendine yardım edebileceği kaynaklara yönelmemesine veya çok geç yönelmesine yol açtığını vurguluyor.
En Önemli Uyarı:
Esra Oras, psikolojik yardım arayanlara yönelik en önemli tavsiyeyi şu şekilde özetliyor:
"Eğer bir uzman iddiasında olan biri kim olursa olsun size 'şu kadar seansta şunu sağlayacağız', 'bu eğitime geldiğinizde bunu başarabileceksiniz', 'şu programdan sonra artık şöyle hissetmeyeceksiniz', 'bu duygulardan bu programla özgürleşeceksiniz' gibi net, kesin, kati, mutlak cümlelerle sizi davet ediyorsa oradan uzak duracağız. Kesinlikle. Kesinlikle hiçbir aması ve istisnası yok bu durumun. Çünkü insan ruhsallığında böyle bir kesinlik asla erişilebilir, öngörülebilir değil."
🔺Oras, bir psikoloğun bile, panik bozukluğu olan birine "evet iyi gelecek" demesinin güvenilmez bir durum olduğunu belirtiyor. Oras'a göre, eğitimlerin uygulanması, bireyin hayatına adapte etmesi, yaşayacağı duygusal sıkıntılar ve anlatıcının becerisi gibi kontrol dışı pek çok faktör bulunduğu, bu faktörleri kontrol etme iddiasının güven vermediğini ifade ediyor.
🔺Oras, insanların bu kesin güvene ihtiyaç duymalarının onları manipülasyona açık hale getirdiğini, ancak sağlıklı bir yapının veya bilinçli farkındalığı olan birinin bu manipülasyonlara gelmediğini vurguluyor. Oras, bu kişilerin, "kısa sürede nasıl iyileşeceğimi nereden biliyor?", "tek seansta nasıl kurtulabilirim?", "hayat hikayemin sonucunda ortaya çıkmış bir rahatsızlık sihirli değnekle nasıl çözülebilir?" gibi sorular sorarak durumu muhakeme edebildiğini belirtiyor. Oras, ilaçların bile işe yaraması için belli bir süre kullanılması gerektiği, anlık etki eden sakinleştiricilerin ise ağrının arkasındaki temel meseleyi çözmediği örneklerle açıklıyor.