Arama
İslam’a ilk davet ve ilk Müslümanlar
Peygamber Efendimiz 23 yıllık risalet hayatında Mekke'de 13 yıl, Medine'de ise 10 yıl boyunca çetin bir mücadeleye girişti. Nazil olan dördüncü suredeki "Kalk, uyar" ayetlerinden sonra insanları İslam'a davet etmeye başladı. Müddessir suresindeki bu ayetler, Allah'ın mesajlarını insanlığa tebliğ etmekle görevlendirilişinin ilanıydı. Hz. Peygamber bu emri aldıktan sonra insanları tevhid dinine çağırmaya başladı, son nefesine kadar da bu görevini sürdürdü. Peki, Peygamber Efendimizin ilk tebliğ faaliyetleri nasıldı? İlk Müslümanlar kimlerdi?
📌 Peygamber Efendimizin (SAV) yıllardır süregelen bir âdeti vardı. Her sene Ramazan ayını, Nur Dağı'nın tepesindeki mağarada ibadet ve dua ile geçirirdi. Sessiz ve sakin olan Nur Dağı, tefekkür içerisinde tek başına kalması için en müsait yerdi. Cemiyetin bozuk havasından sıkılan mübarek ruhu, burada huzur buluyordu.
➡ Hz. Âişe'nin (ra) rivayetine göre Resulullah (SAV) bu dönemde bir ara "sâdık (doğru) rüyalar" görmeye başladı. Altı ay devam eden bu süreçte gördüğü rüyalar aynen çıktı. Kaynaklarda ayrıca Hz. Peygamber'in (SAV) bu dönemde "Esselamü aleyke yâ Rasulallah (Sana selâm olsun ey Allah'ın elçisi)" şeklinde kendisini selamlayan sesler duyduğu, etrafına dönüp bakınca kimseyi göremediği için merak içerisinde kaldığı, seslerin ağaçlar ve kayalıklardan geldiğine dair rivayetler de yer almaktadır.
➡ Peygamber Efendimiz (SAV), Hira Mağarası'nda rastgele değil, Hz. İbrahim'in Hanif dini üzere ibadetlerini yapıyordu.
📌 610 yılında kırk yaşındayken Hz. Hatice'nin hazırladığı azığıyla Hira Dağı'na tefekkür ve ibadet için gitti. Burada gerçekleşen ilk vahiy hadisesini Hz. Peygamber (SAV) şöyle anlatır: "O gece Cebrâil bana gelerek "Oku!" (İkra') dedi. Ben okuma bilmediğimi söyledim. Bunun üzerine melek beni aldı; dayanabileceğim son noktaya kadar sıktı. Ardından beni bırakıp tekrar "Oku!" dedi. Cevaben yine "Ben okuma bilmem" deyince tekrar son noktaya kadar sıktı ve "Oku!" dedi. Ben "Ne okuyayım?" diye cevap verince melek beni üçüncü defa takatim kesilinceye kadar sıktı ve bıraktıktan sonra şu ayetleri okudu: "Yaratan Rabb'inin adıyla oku! O, insanı bir kan pıhtısından yarattı. Oku! Rabb'in sonsuz kerem sahibidir. O Rabb ki kalemle yazmayı öğretendir. İnsana bilmediği şeyleri öğretendir." (el-Alak 96/1-5)
Hz. Peygamber (SAV), kendisine nazil olan ayetleri tekrar etti. İnen ayetler Hz. Peygamberin hem diline hem de kalbine yerleşti.
Kısa bir süre vahiy kesildi. Vahyin kesilme tabiri insanlara aittir. Çünkü vahyin iniş zamanını, süresini yalnızca yüce Allah bilir.
📌 İlk vahiyden sonra 3 hafta ya da 3 ay kadar ayet nazil olmadı. Rivayete göre Peygamber Efendimiz (SAV), Cebrail'i tekrar görememenin endişesini taşıdı bu sürede.
➡ Bu endişeleri taşırken "Acaba Rabbim beni terk etti mi?" gibi düşünceler içerisindeyken Duha suresi nazil oldu. Bu surenin ana noktası, "Rabbin seni terk etmedi, darılmadı da." ayetleridir.
➡ Bu ayetler ile Hz. Peygamber teselli buldu.
📌 Fetretü'l vahiy devrinde (vahyin kesildiği dönem) bir diğer rivayete göre, Peygamber Efendimiz (SAV) yine Hira Dağı'nda inzivaya çekildi. Eve dönmekte olduğu sırada bir ses duydu. Etrafına bakınsa da kimseyi göremedi. Başını semaya doğru kaldırdığında Cebrail (as) gördü.
➡ Öyle ki Cebrail (as) yer ile gök arasında bütün semayı kaplamış vaziyette kürsü üzerinde oturmaktaydı. "Ey Muhammed, ben Cebrail'im. Sen de Allah'ın elçisisin." dedi.
➡ Peygamber Efendimiz (SAV) Cebrail'in heybetli görüntüsü karşısında korkusundan titremeye başladı, eve gelince "Beni örtün, beni örtün" dedi. Hz. Hatice, O'nu örttükten bir süre sonra Müddessir suresi nazil oldu. İlk beş ayetinde yüce Allah şöyle buyurur:
"Ey örtüsüne bürünen! Kalk ve uyar! Sadece Rabbinin büyüklüğünü dile getir. Elbiseni tertemiz tut. Her türlü pislikten uzak dur."
Fikriyat podcastlerde yer alan Müddesir suresini Osman Şahin'in sesinden dinlemek için tıklayın
📌 Peygamber Efendimizin (SAV) lakaplarından, sıfatlarından biri de "müddessir"dir. Bu ayetlerde "elbiseni tertemiz tut" tabiri maddi anlamda beden, çevre temizliği, manevi olarak da güzel ahlâkla bağdaşmayan davranışlardan, günahlardan nefsini arındırması anlamında yorumlanmıştır. Sembolik olarak elbise ile ifade edilmiştir.
➡ Resulullah (SAV), Müddesir suresindeki "Kalk ve uyar" ayetinden sonra aile çevresinden başlayarak güvendiği kişilere ilahi emri tebliğ etmeye başladı.
Kaynaklarda yer alan bir rivayete göre, vahyin kesilmesinden sonra Duha diğerine göre Müddesir suresi nazil oldu. İkisi de bu sürece uymaktadır. Müslümanlar için önemli olan surelerdeki mesajları, öğütleri almaktır.