İstanbul'da bir Osmanlı mimarisi: Bayram Paşa Türbesi
İslam dininin kabul edilmesiyle Türkler, mukaddes miraslar inşa etmiştir. Bunlardan biri külliyelerdir. Külliyeler kompleks yapılar olup cami, medrese, kütüphane, çeşme, hastane gibi hizmet amacı ile inşa edilen çeşitli bölümlerden oluşur. Sizlere İstanbul'un en önemli külliyelerinden olan Bayram Paşa Külliyesi'ni anlattık.
BAYRAM PAŞA KÜLLİYESİ
🔸Osmanlı mimarisine bakıldığında en eski medrese İznik'te bulunan Süleyman Paşa Medresesi'dir. Öyle ki medrese mimarisinin kökeni bu eskiye dayanır. Bayram Paşa Külliyesi'nde de aynı mimari izler görülmektedir.
🔸İstanbul'un Fatih ilçesinde yer alan Bayram Paşa Külliyesi Medresesi, Osmanlı'nın en güzel mimarisi olarak yerini alır.
🔸Külliye; sebil, türbe, tevhidhane, tekke, arasta, medrese ve sıbyan mektebinden oluşmaktadır. Bunun yanı sıra medrese, dergah çeşme ve dükkanlardan da meydana gelmektedir.
🔸Bu mümtaz yapı, İstanbul Suriçi Aksaray Haseki Keçihatun mahallesi Haseki caddesine cepheli olarak 1635 yılında inşa edilmiştir.
🔸Bayram Paşa Külliyesi'nin banisi Sadrazam Bayram Paşa'dır. Külliye, onun ismi ile anılmaktadır. Bayrampaşa bu külliyeyi, Ayasofya civarında bir konak, Kuzguncuk'ta Piri Paşa Hanı ve Haseki Bayram Paşa Külliyesi'ni kendi şahsi serveti ile yaptırdı.
Bani ne demektir?
Bani, Arapça bina eden anlamında kullanılıp kurucu manasına gelmektedir.
İSLAM MİMARİSİNİN KIBLESİ: KABE
🔸17. yüzyılda yapılan küçük ölçekli yapı, Hassa baş mimarı Kasım Ağa tarafından yapılmıştır. Bayram Paşa Külliyesi, 18. yüzyıldan bu yana çeşitli onarımlardan geçmiş olup sıbyan mektebi haricinde günüme sağlam olarak gelmiştir.
KÜLLİYENİN YÖNERGESEL KONUMU
🔸Bayram Paşa Külliyesi'nin doğuda kalan kısmında arasta, sıbyan mektebi ve medrese bulunur. Batı kısmında ise dergah, türbe, hazire, sebil, çeşme yer alır. Medresenin kuzey tarafının alt kısmında cadde boyunca dükkanlar görülür.
➡ Bu tarihi yapı, kemer taştan inşa edilmiş olup medresenin derviş hücre duvarı ise moloztaşlarla kurulmuştur.
ANADOLU'DA TARİHE İZ BIRAKAN 5 İLK
