Arama
Kur’an’ın veciz özeti: Fatiha suresi
Her şeyi bir ölçüye göre yaratan yüce Allah'ın Fatiha suresini Kur'an-ı Kerim'in en başına yerleştirmiş olması sebepsiz değildir. Fatiha suresi muhteva ettiği ayetlerde derin anlamlar barındırmaktadır. Burada biz kullara düşen ise söz konusu sure-i şerifenin muhteva ettiği hikmetler üzerinde tefekkür etmek; benliğimiz ve ruhumuz için birtakım dersler çıkarmaktır.
📌 Arapçada f-t-h fiili açmak anlamına gelmektedir. Fiilin sözlük anlamı Elmalılı Hamdi Yazır'ın meşhur tefsiri Hak Dini Kur'an Dili'nde belirtmiş olduğu gibi f-t-h fiili kitap ve elbise gibi açılabilecek şeylerin baş tarafı, ilk açılan yeri anlamına gelir. "Fatiha" kelimesi de ism-i fail formunda bu fiilden türemiş olup "açan" anlamına gelmektedir.
📌 Fatiha suresi nüzul sırasına göre Kur'an-ı Kerim'de beşinci sırada yer almakta olup Mekki surelerdendir. Sure yedi ayetten oluşmaktadır ve tamamı bir defada inmiştir. Nüzul sırasına göre ilk inen sure olmamasına rağmen içermiş olduğu mesajlar ve tevhit dininin oldukça veciz bir tanımı niteliğinde olan Fatiha suresi Kur'an-ı Kerim'in en başında yer almaktadır.
Yine Elmalılı Hamdi Yazır tefsirinde Fatiha suresinin on dört ayrı isminden bahsetmektedir. Bu isimler şu şekildedir: Fatihatü'l Kitap, Suretü'l Hamd, Ümmü'l Kur'an, Ümmü'l Kitap, Esas, el-Vafiye, el-Kafiye, Kenz, Seb-i Mesani, es-Salat, Sure-i Şükr, Sure-i Dua, Sure-i Şifa ve Ta'lim-i Mes'ele.
Fatiha suresi nüzul sırasına göre Kur'an-ı Kerim'de beşinci sırada yer almakta olup Mekki surelerdendir. Sure yedi ayetten oluşmaktadır ve tamamı bir defada inmiştir.
Nüzul sırasına göre ilk inen sure olmamasına rağmen içermiş olduğu mesajlar ve tevhid dininin oldukça veciz bir tanımı niteliğinde olmasından dolayı Kur'an-ı Kerim'in en başında yer almaktadır.
İslam tarihi boyunca Fatiha suresinin başında bulunan besmelenin açıklamasını yapmak için dahi ciltler dolusu tefsir kitapları yazılmıştır. Kur'an Yolu tefsirine göre ise Fatiha suresinin kısa tefsiri şu şekildedir:
Surelerin başında bulunan besmele cümlelerinin, Kur'an-ı Kerîm'in mushaflarda ilk defa toplanmasından itibaren yazılageldiği, aynı dönemde Kur'an'a dahil olmayan hiçbir şeyin mushafa yazılmadığı dikkate alınırsa –aksine görüşler bulunmakla birlikte– her sûrenin başındaki besmeleyi, sûrenin âyet sayılarına dahil olmayan ayrı bir âyet olarak kabul etmek gerekmektedir. Hanefî fıkıhçılarının görüşleri de böyledir. Besmele bu sûrenin ilk âyeti olarak tefsir edilmiştir.