Sultan II. Abdülhamid'in saklı mirası
Osmanlı Devleti'nin son büyük Sultanı II. Abdülhamid bilhassa eğitim ve ilim meselelerine bilhassa değer verdi. Bu şekilde İmparatorluğun ömrünü uzatan Ulu Hakan, Osmanlı coğrafyasının dört bir yanını kültür hazineleri ile donattı. Bu maksad ile 19. asırda Lübnan'da inşa edilen Hamidiye Mektebi ve içerisinde bulunan kıymetli kütüphane bugün maalesef yok olma tehlikesi ile karşı karşıya.
📌 Osmanlı Türkçesinin yanı sıra Arapça ve Farsça dillerinden hadis, tefsir, fıkıh ve diğer birçok alandan çeşitli eserlerin oluşturduğu Abdülhamid Han'ın hediyesi Hamidiye Okulu Kütüphanesi, günümüze kadar varlığını korumuş olsa da zamanla azalan binlerce kitaptan birkaç yüz tanesi ancak korunabilmiş.
📌 İlgisizlikten yıkılmaya yüz tutmuş Hamidiye Okulu'ndaki bir odada bulunan kütüphanenin değerli eserleri olan birkaç yüz kitap da rutubetli ortamda günden güne yok olma tehdidi altında kaderine terk edilmiş durumda.
📌 Lübnanlı tarihçilere göre Hamidiye Okulu, Trablusşam kentinin merkezi dışında inşa edilen ilk resmi okul olarak Akkar ve Suriye'nin bir kesimine hizmet verdi.
📌 Mısır müftülerinden Şeyh Muhammed Abdo, düşünür Muhammed Reşid Rıza, Faslı tarihçi hadis alimi Muhammed el-Azuzi gibi bölgede öne çıkan çok sayıda düşünür, müftü, edebiyatçı ve alim bu okulda yetişti.
📌 Ancak okulun Birinci Dünya Savaşı'nın yaşandığı 1914-1918'den itibaren uzun yıllar boyunca kullanılmaması büyük hasara neden olmuş.
📌 Bunun üzerinde içindeki kütüphanenin korunması için bölge sakinlerinin çabalarıyla Hamidiye Okulu'nun tavanına beton dökülmüş ve bu nedenle eserin orijinal mimarisi bozulmuş.
Sultan II. Abdülhamid'i ne kadar tanıyorsun? Soruları bil, kendini test et!
📌 Meşha beldesi sakini Lübnanlılar, 1980'li yıllarda Hamidiye Okulu'nu yeniden eğitime kazandırmaya çalışsalar da imkansızlıklar sebebiyle bir sonuca varamamışlar.
📌 Hamidiye Derneği Başkanlığı günümüzde eseri ayakta tutmak ve faaliyete devam ettirmek için çaba gösteriyor.
📌 Lübnan'da Osmanlı döneminden sonraki Fransız işgali ve 1975-1990 yıllarındaki iç savaş döneminde yaşanan kaosta kitapların çoğunluğu kayboldu.
📌 Hamidiye Okulu Kütüphanesi'ndeki kitapların korunamaması büyük bir kayıp. Lübnan'da yaşanan kaos ve güvenlik sorunlarının yanı sıra kurumlardaki çöküşler ile birlikte Hamidiye Okulu Kütüphanesi'ndeki kitap sayısı 400'e kadar düştü. Bu, büyük miras için oldukça kötü bir durum.