Haftasonu için psikoloji kitap önerileri
Haftasonu bir solukta okuyabileceğiniz psikoloji kitaplarını Fikriyat okuyucuları için derledik.
Kişisel, mesleki ve ailevi sorunların çözümünde ilke merkezli bir yaklaşım benimseyen ve toplam kalite anlayışının öncülerinden olan Stephen R. Covey, çarpıcı örneklerden yola çıkarak, aşama aşama, insana yaraşır biçimde dürüst, uyumlu, huzurlu, başarılı bir yaşam için değişimine ayak uydurmamızı sağlayan alşıkanlıkları belirliyor, değişimin yarattığı fırsatlardan yararlanabilmek için gerekli olan bilgelik ve güce ulaşmanın yollarını gösteriyor.
Bundan çok zaman önce (!) mutsuz bir kral varmış. Ne yapsa, ne etse mutlu olamıyormuş. Derken ülkenin en bilge kişisini huzura çağırtıp mutluluğun formülünü sormuş. Bilge "Kral Hazretleri! Mutsuzluktan kurtulmanın biricik yolu mutlu bir adamın gömleğini giymektir" demiş. Bunun üzerine ülkenin dört bir yanına adamlar gönderilmiş. Adamlar aramışlar, taramışlar fakat mutlu birbirine rastlamamışlar. Kimileri karısından, kimileri soğuktan, kimileri de yoksulluktan yakınıyorlarmış. Çaresiz saraya dönmeye karar vermişler. O esnada bir evin önünden geçiyorlarmış. İçeriden birinin şöyle bir duada bulunduğunu duymuşlar: "Tanrım! Sana şükürler olsun! Bugüne dek senden ne istedimse verdin. Ben mutlu olmayayım da kim mutlu olsun." Bunun üzerine hemen içeri dalmışlar. Fakat, içeri girince bir de ne görsünler, adamın sırtında bir gömlek bile yok! Ey Dost! Sen de mutluluk gömleğinin nerede olduğunu soruyorsun öyle değil mi? Belki de çıplak adamın sırtındadır. Kim bilir?
Aynı zamanda psikoterapi yaklaşımlarının kurucuları olan tanınmış psikoterapistlerin kaleminden 13 psikoterapi vaka incelemesi sunan bu kitaptan tek başına okunarak istifade edilebileceği gibi ideal olarak Modern Psikoterapiler adlı dev kaynak eser ile beraber okunmalıdır. Her bir vaka incelemesi okuyucuya terapistin nasıl çalıştığı noktasında iyi bir fikir vermektedir. Okuyucular bu kitaptan edindikleri bilgi ve becerileri terapi uygulamalarında bizzat kullanabilirler.
Vaka incelemeleri temel kavramları hayata geçirerek anlaşılır kılmaktadır. Klinik materyal terapi odasına bir pencere açarak usta klinisyenlerin vaka hikâyelerini nasıl özetlediklerini ve seanslarda geçen konuşmaların yazıya dökülmüş hâlini sunmaktadır. Bu sayede klinisyenlerin tarzları göz önünde canlandırılmış ve soyut kavramlar canlı tanımlamalara ve diyaloğa dönüştürülmüştür.
Bu eserin en büyük katkısı kişilik kuramları ile terapideki uygulamaları arasında bir köprü oluşturması ve etkin tearpistlerin kendi ağızlarından terapi tarzlarını dile getirmesidir. Öğrenciler ve mesleğe yeni başlayanlar için çok değerli bir başvuru kaynağıdır.
Bilişsel terapi, kişinin yaşadığı problemlerinin büyük bir çoğunluğunu, sahip olduğu yanlış kanı ve zanlarla gerçeği çarpıtması sonucu bizzat kendisinin oluşturduğunu savunmaktadır. Yanlış algılamanın temelinde, bireyin bilişsel gelişim sürecindeki hatalı öğrenmeleri bulunmaktadır. Tedavi ise gayet basittir: Yanlış algılamalara neden olan kaynak ile hastanın ilgi kurması. Bu süreçte terapistin rolü ise; hastanın düşüncesinde oluşan tahribatları çözmek, ona alternatif düşünce şekillerini öğretmek ve tecrübelerini daha gerçekçi olarak yorumlama konusunda yardımcı olmaktır. Duygusal rahatsızlıklara bu yeni yaklaşım, kişinin kendisine ve problemlerine dair bakışını değiştirmektedir. Kişi, çözemediği biyokimyasal reaksiyonlarıyla, kör dürtüleriyle ya da otomatik refleksleriyle kıskıvrak yakalanmış çaresiz bir varlık değildir; kendi hatalarını görme kabiliyetine sahip olan bir şahsiyettir. İnsanın yanlış kanılar edinme kapasitesi olduğu gibi, onları düzeltme kapasitesi de vardır. Dolayısıyla, kişi yanlış düşüncelerini görerek ve onları düzelterek hayatı kendisi için çok daha yaşanabilir bir hale getirebilme gücüne sahiptir.