İstanbul'un dünyaca ünlü eski 5 Han'ı
İstanbul, geçmişin izlerine rastlayacağınız sokakları, hanları, hamamları ve çarşılarıyla zengin bir yerdir. İstanbul'a yapılan edebiyatlar, şiirler hiç bitmemiştir. İstanbul'da dünyaca bilinen ünlü çarşılarımız da var. Bunlardan; Kapalı Çarşı, Tahtakale, Vezir Han, Valide Han ve Kurukahveci Hanlarını sizler için hazırladık.
TAHT'EL-KAL'A (TAHTAKALE) TARİHİ HAN ANKARA'DA
◾ Taht'el-Kal'a (Tahtakale) Çarşısı'nın en önemli yapısı olan Sulu Han, Hasan Paşa Hanı olarak da anılmıştır. Hasan Paşa hanının, II. Bayezid Devri emirlerinden Hasan Paşa tarafından yaptırıldığı bilinmektedir.
◾ Hasan Paşa'nın, Ankara Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi'nde, 734 numaralı defterin, 114 -112 sayfaları arasında bir Arapça Vakfiyesi vardır. Bu Vakfiyede şöyle der:
Evkaf-ı merhûm Hasan Paşa ki Akşehirde olan İmâretine vakf etmiştir, der nefs-i Ankara:
Hammâm-ı Çifte der mahalle-i Balkıs; hammâm-ı diğer mahalle-i Kâfirköyü;
Karbansaray der kurb-i Tahte'l-kal'a, âsiyâb e'ş-şehîr bi Uzunoluk…
BÜYÜK VALİDE HAN
◾ Büyük Valide Han, İstanbul'un en güzel manzarasına sahiptir. Bir dönemin ve halen popüleri olan çatı manzarasıyla Han, hala İstanbul'un gözde çarşılarındandır.
◾ Büyük Valide Han, fotoğrafseverlerin sık sık ziyaret ettiği mekanlar arasında yer alır. 1651 yılında 4. Murat'ın annesi Kösem Sultan tarafından yaptırılan Han, Çakmakçılar Yokuşu ile Fırıncılar Yokuşu arasında bulunur.
Kösem Sultan kimdir?
Osmanlı tarihinin en güçlü kadınlarından ve "kadınlar sanatı" olarak adlandırılan dönemin merkezi bir figürü.
Padişah I. Ahmed'in nikâhlı eşi, IV. Murad ve İbrahim'in annesidir.
VALİDE HAN'IN TARİHİ
◾ Valide hanın mimarisi bilinmemektedir. Onun hakkında Evliya Çelebi, Osmanlı Padişahı 4. Murat'ın annesi Kösem Sultan tarafından zamanın cerrah paşası Mehmet Paşa sarayının yerine inşa ettirdiğini yazar.
◾ Han 23 Temmuz 1983'te resmi gazetede yer alan Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma kanunu kapsamında korunması gereken tarihi miras olarak ilan edilir.
◾ Büyük Valide Han, İstanbul'un en eski ve gezilen en küçük hanlarından bir tanesi diyebiliriz.
Evliya Çelebi kimdir?
Gerçek ismi Derviş Mehmed Zillî olan ve halk arasında bilinen adıyla Evliyâ Çelebi, gezgin ve 17. yüzyıl nesir yazarlarındandır. Avrupa, Batı Asya ve Mısır topraklarını gezmiş, gördüklerini de Seyahatnâme adlı 10 ciltlik eserinde toplamıştır.
VEZİR HAN
◾ Tarihi mirasıyla günümüzde de ihtişamını koruyan İstanbul'un bir diğer gözde hanı olan Vezir Han, dönemin ünlü veziri Köprülü Mehmet Paşa tarafından yaptırılır.
◾ Bu görkemli hanın günümüze kadar gelmesinde 1894-1895 yıllarında sadrazam Fazıl Ahmet Paşa'nın talimatı ile hanın tadilattan geçmesi etkili olur.
◾ Ortasında avlusu olan bu iki katlı yapı, taş ve tuğla kullanılarak inşa edilmiştir. Bazı yerleri kullanılır durumda olan hanın bazı yerleri kullanılır durumda değildir.
Köprülü Mehmet Paşa kimdir?
IV. Mehmed Dönemi'nde yaşamış, Osmanlı Devleti'nin sadrazamı olan bir bürokrattır.
VEZİR HAN'IN TARİHİ
◾ Fatih ilçesinde bulunan Çemberlitaş semtine yer alan Vezir Hanı, içerisinde bulunduğu sokağa da adını verir.
◾ Vezir Hanı içerisinde İstanbul'a yerleşmiş Katolik Gürcüler için on dokuz oda bulunur. Vezir Han'da bulunan odalarda Gürcistan'dan İstanbul'a gelenler ağırlanmaktaydı. 1894 yılında yaşanan deprem sırasında Vezir Hanın iki odası yıkılır ve altı odası da büyük zarar görür.
◾ Vezir Han'da bulunan odalar aslı itibariyle Bomonti Gürcü Katolik Kilisesi'ne aittir. I. Dünya Savaşı'nın olması ve savaşın iyi bir şekilde yönetilememesinin yanı sıra yaşanan mülkiyet sorunları sebebi ile Vezir Han'da bulunan bu odalar Bomonti Gürcü Katolik Kilisesi'nden alınmıştır.
MERKEZİ MEKAN ANLAYIŞIYLA İNŞA EDİLEN İLK CAMİ: TALHATAN BABA CAMİİ