İstanbul'un tarihî durakları: Damad İbrahim Paşa Külliyesi
Damad İbrahim Paşa; zekası ve çok yönlü bir kişi olmasıyla Osmanlı tarihinde iz bırakmış önemli devlet adamlarından biriydi. Dönemin padişahı III. Ahmed ile birlikte gerçekleştirdiği yenilikler yalnızca Lale Devri'ni değil Osmanlı İmparatorluğu'nun son 200 senesini derinden etkilemişti. Yenilikçi kimliğiyle ön plana çıkan Damad İbrahim Paşa'dan geriye miras olarak bıraktığı eserler kaldı. Onlardan biri, İstanbul'un tarihî duraklarından olan Damad İbrahim Paşa Külliyesi...
🔸 İstanbul'un tarihî duraklarından biri de Fatih'e bağlı olan Şehzadebaşı'ndaki Damad Paşa Külliyesi. Bu tarihi yerin hikayesi oldukça etkileyici.
🔸 Şehzadebaşı caddesi ile Dedeefendi caddesinin kesiştiği yerde inşa edilen külliye; cami, medrese, kütüphane, hazire, çeşme ve sebilden meydana gelmekte.
🔸 Külliyenin bulunduğu yerde, sütunlara oturan kemerler ve bu kemerlere de dükkanlar yapılmış. İşte, buraya da Direklerarası adı verilmiş. Aslen bu dükkanlar, Damad İbrâhim Paşa, Şehzade Camii'nin üst yanındaki kendi adını yani Damad İbrâhim Paşa ismini verdiği külliyeye gelir sağlamak amacıyla inşa edilmiş.
🔸 Ana caddenin iki tarafında konumlanan, önü revaklı toplam seksen iki adet dükkanın bugün sadece külliye tarafında aslı bozulmuş birkaçı varlığını koruyabilmiş.
🔸 Külliyenin kısımları; 1718'den 1730'a kadar süren Sultan III. Ahmed'in döneminde Sadrazamı Nevşehirli Damad İbrâhim Paşa tarafından inşa ettirildiğinden bu adı almış.
🔸 Yapım tarihine bakıldığında günümüzde unutulmaz bir eser olarak anılan bu yerin inşası da uzun yıllar sürmüş.
Mimar Sinan'ın unutulmuş bir eseri: Kılıç Ali Paşa Medresesi
🔸 Külliyede; Medrese şeyhülkurrâsı, dersiâm, dört kütüphane görevlisi, kütüphane ciltçisi, yazı hocası, mesnevîhan, ferâizci, onun halifesi, mescidin imamı, müezzini, kandilci, kayyım, buhurcu, temizlikçi, dârülhadis ve kütüphanenin kapıcıları, şadırvan ve avlu temizlikçisi gibi pek çok çalışanı bulunuyordu.
🔸 Bakıldığında öyle çok geniş bir araziye inşa edilmemiş de olsa çalışanların sayısı oldukça fazladır.
🔸 Nevşehirli Damad İbrâhim Paşa'nın külliyesi; Türk sanatının klasik döneminde inşa edilen son önemli yapılardan biri kabul ediliyor. Bunun nedeni son derece âhenkli ve başarılı olması..
🔸 Günümüze kadar bütünüyle korunarak gelen bu kompleksin özenle ve titizlikle bakılması, Türk tarihi açıdan mühim bir noktada bulunmasına neden olmuş.
