Arama
Türk edebiyatının gizli kahramanları
Bacaksız Orhan, Fitne Fücur, Büyük Baba, Server Bedi, Sivri Sinek… İçlerinde tanıdık gelenler var mı? Hepsi Türk edebiyatının değerli simalarının kullandığı takma isimler. Yazarlar hayatlarının kimi dönemlerinde çeşitli nedenlerle yazılarını bu isimlerle yayınladılar. Kimi isim kullandı kimi deyim kimi de çok başka şekle büründü. Kiminin tek lakabı vardı; kimininse dörtten aşağı değildi. Takma isimlerin kimlere ait olduğu anlaşıldıkça değiştirdiler, yeni bir isimle yazılarını kaleme aldılar. İşte edebiyatın önemli yazarlarının kullandığı takma isimler…
Yaşar Tellidede, Niyaz Niyazoğlu, A. Mecdi Velet, M. C. A.,
H. Mecdi Velet, Yaşar Tellidere, Gani Girgin, Zater, Yaşar Tellioğlu…
1958'den itibaren Tercüman, Büyük Gazete, Yeni Tanin ve İkdam'da kendi adıyla ve çeşitli takma adlarla denemeler, makaleler ve romanlar yazan Melih Cevdet Anday, 1960'ta Nadir Nadi'nin desteğiyle Cumhuriyet'te köşe yazıları yazmaya başladı. Bu gazetedeki yazılarını 1997'ye kadar sürdürdü.
Anday, eserlerinde kendi adı haricinde şu takma adları da kullanmıştır: "Yaşar Tellidede, Niyaz Niyazoğlu, A. Mecdi Velet, M. C. A., H. Mecdi Velet, Yaşar Tellidere, Gani Girgin, Zater, Yaşar Tellioğlu."
Deli Ozan, Çamdeviren, İğne ile Kuyu Kazan.
1917-1918'de Ati Gazetesi'nin yazı işlerinde çalışan Faruk Nafiz Çamlıbel, Ankara ve İstanbul'daki öğretmenlik yıllarında çeşitli dergi ve gazetelerde şiirler fıkralar yayınladı. Mizah dergilerinde "Deli Ozan" ve "Çamdeviren" takma adlarıyla mizahi manzumeler yazdı. (Ünlü Türk Yazarlar Ve Takma Adları, Eskimeyen Kitaplar)
Adil Hanlı, Mehmet Ali Sel.
1950 yılında daha 36 yaşındayken aramızdan ayrılan ve Melih Cevdet , Oktay Rifat ile birlikte yenilikçi Garip akımının kurucusu olan Orhan Veli Kanık, Türk şiirindeki eski yapıyı temelinden değiştirmeyi amaçlayarak sokaktaki adamın söyleyişini şiir diline taşıdı. Orhan Veli'nin takma ismi ile pek çok şiiri Varlık Dergisi'nde yayınladı. Ve Baki Süha Ediboğlu'nun konuyla ilgili sorusunu Orhan Veli şu şekilde yanıtlamıştı: "O zamanlar çok şiir yayınlıyordum. Adımın her zaman görünmesi hem benim için hem de dergi için doğru değildi. Bir de şu var: Mehmet Ali Sel benim bazı tecrübelerime alet olmuş bir isimdir."
Osman Mazlum, Ali Fakir, Dr. Suat Hüseyin, Hasan Basri, Cemasef, Charles Suares, Suna Gün, Ali Hakir, Hüseyin Karayazı, Adil Fırat, Genco Gümrah, Ahmet Gürsu, Birsen Sağanak…
Türk şiirinin önemli isimlerinden Cemal Süreya'nın asıl adı Cemalettin Seber'dir. Yazar olma kararından sonra isminde bazı değişikliklere gider ve Cemalettin'i kısaltıp yanına "Süreyya" soyadını ekler. Sonraları kaybettiği bir iddia sonucunda soyasındaki bir "y" harfinden vazgeçer ve soyadını "Süreya" olarak değiştirir. Çocukluğundan beri isimlere takıntılı olan Cemal Süreya, Ece Ayhan ile Şehir dergisinde yaptıkları konuşmalarda durumu şu şekilde açıklıyor: "Düşün: adım Cemalettin, soyadım Seber (ki anlamı yok, herkes yanlış anlıyor); Pürtelaş Mahallesi'nde oturuyoruz, sokağımızın adı da Tavukuçmaz... Okulum da ahşap bir yapı; A, B, C diye şubeleri olmayan çok küçük bir okul, Pürtelaş'ın anlamını da bilmiyorum. Yıllar sonra anladım gerçeği: O adlar (benim kendi adım dışında) ne güzel adlarmış."
Cemal Süreya ismini değiştirmesinin yanı sıra gazete yazılarında, çevirilerinde, dergi yazılarında 13 müstear ad kullanmıştır. Gazete yazılarında Osman Mazlum, Ali Fakir, Dr. Suat Hüseyin; Papirüs dergisindeki şiir çevirilerinde Hasan Basri; şiir ve desenlerinde Cemasef; karikatür ve desenlerinde Charles Suares; Çağrı gazetesinde Suna Gün; Su dergisinde Ali Hakir, Hüseyin Karayazı, Adil Fırat müstear adlarının yanı sıra Genco Gümrah, Ahmet Gürsu, Birsen Sağanak gibi adları da kullanmıştır.
Hepimizin kitaplardan Halikarnas Balıkçısı diye tanıdığımız Türk edebiyatının önde gelen roman ve hikâyecilerinden olan Halikarnas Balıkçısı'nın asıl adı Cevat Şakir Kabaağaçlı'dır. Bodrum'da balıkçılık dahil birçok işte çalışan ve Bodrum'un antik çağdaki adı olan Halikarnas'ı mahlas olarak kabul eden Cevat Şakir, eserlerinin büyük bir kısmını Bodrum'da yazmış ve Halikarnas Balıkçısı mahlasını kullanmıştır. (artfulliving, Türk Edebiyatındaki Gizli Kahramanlar)