Sinemada kurgu teknikleri sözlüğü
Sinema, bir kurgu sanatıdır ve bu özelliği ile diğer sanatlardan ayrışır. Filmin hikayesini, etkili ve doğru şekilde aktarma amacıyla oluşturulan kurgu, çeşitli teknikler ile seyirciye derdini anlatır. Filmsel zaman ve mekana netlik kazandıran bu yöntemler, yönetmenin vermek istediği mesajı en doğru şekilde aktarılmasını sağlar. Sizin için sinema kurgu tekniklerine dair kavramları derledik...
PARALEL KURGU
🔸 Cross cut, diğer adı ile çapraz kesmedir. Aynı zamanda farklı mekanlarda gerçekleşen iki olayın kurguda birlikte verilmesidir.
🔸 Bu olaylar arasındaki gidiş gelişler, kesme yaparak elde edilir. Amaç, aynı anda yaşanan iki olayı seyirciye göstererek heyecan ve gerilimi artırmaktır.
İLERİYE ATILIŞ
🔸 Flash forward olarak nitelendirilen teknik, filmin öyküsünün geçtiği zamandan gelecek zamana gidiştir.
🔸 İki türde gerçekleşen bu kurgu tekniğinin ilkinde uzun bir zaman sonraya sıçrayıp filme o zamandan devam edilir. Örneğin film, başkahramanın çocukluğuyla başlar, sonra bir ileri sıçrama ile evlilik kararı aldığı dönemde geçer. Senaryo, bu kararın ardından gelişen olaylar etrafında devam eder.
🔸 Diğeri ise geleceğe gidilip daha sonra ileriye sıçrama anına geri dönülmesi ile gerçekleşir. Amaç, karakterlerin bilmediği geleceği seyirciye göstermek olabileceği gibi geleceğe yönelik düşüncelerini ve hayallerini göstermek de olabilir.
GERİYE DÖNÜŞ
🔸 Flashback de denilen bu yöntem, filmin geçtiği zamandan daha önceki bir dönemi anlatır.
🔸 Burada amaç, karakterlerin davranış sebeplerini açıklamak veya filmde daha önce gösterilmiş bir olayı hatırlatmaktır. Ayrıca filmin belirli bölümlerinde eskiye gidilerek herhangi bir olayın açıklanması için yapılan kısa süreli geriye dönüşler de vardır.
HIZLI ÇEKİM
🔸 Ağır çekimin tam tersidir ve kamera saniyede normalden daha az kare sayısıyla çekim yaparak hızlandırılmış bir sahne sunar. Fast motion yani hızlandırılmış gösterim olarak da ifade edilir.
🔸 Hızlı çekimin kullanım alanlarından biri, doğal olayların belgesel amaçlı kurgulanmasıdır. Mesela, bir çiçeğin açma görüntüleri ya da güneşin ufuktan batış anları için tercih edilir. Bunun için kamera ayaklık üzerine konularak dakikada 2 kare görüntü alınır. Kurguda normal şekilde gösterilen görüntü, hızlı hareket ediyormuş hissi verir.
AĞIR ÇEKİM
🔸 Slow motion yani yavaşlatılmış harekettir. Filmin bir sahnesini yavaşlatılmış şekilde gösterme tekniğine nedir.
🔸 Saniyede 100 kare çekilip 25 kare olarak gösterildiğinde çekimde 1 saniye tutan yer, gösterimde 4 saniye sürer. Böylece ağır çekim tekniği uygulanmış olur. Çoğunlukla sahneyi vurgulamak veya seyircinin filme yabancılaşmasını sağlamak için tercih edilir.