14 Mart’ın tarihe şerh düşen kahramanlık öyküsü
Her yıl 14 Mart, Türkiye'de Tıp Bayramı olarak kutlanıyor. Peki, 14 Mart'ın geçmişe dayanan destansı hikayesini biliyor musunuz? Tarihimizin tıp alanındaki en kapsamlı girişiminin temelleri Sultan II. Mahmut tarafından atılmış; Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane, Sultan II. Abdülhamid döneminde, dünyanın en ileri tıp fakültelerinden biri haline gelmişti. Tıbbiye öğrencileri, Birinci Dünya Savaşı'nda büyük mücadelelere imza atmışlar; Çanakkale Zaferi ve İzmir'in işgalden kurtuluşunda öncü rol oynamışlardı. Öyle ki, 1921'de Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane, öğrencileri şehit olduğu için mezun dahi verememişti.
Geçtiğimiz yıllarda, Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane'nin arşivlerinden çıkan, Birinci Dünya Savaşı, Çanakkale Zaferi ve İzmir'in işgalinde tıp öğrencilerinin kahramanlıklarını gösteren belgeler ve fotoğraflar ilk kez gün yüzüne çıktı.
📌 Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane, 1921'de öğrencileri şehit olduğu için mezun verememiş; 14 Mart Tıp Bayramı "düşman işgaline karşı bir isyan hareketi" olarak tarihe geçmişti.
1914 yılında Birinci Dünya Savaşı'nın başlamasıyla tıbbiyeliler silah altına alındı. 1915'ten itibaren tıp öğrencileri, başta Çanakkale olmak üzere tüm cephelerdeki değişik hastanelere dağıldı.
📌 Birinci Dünya Savaşı boyunca 765 tıp öğrencisinden 346'sı, 1915'te Tıbbiye'ye kaydolan 1. sınıf öğrencilerinin tamamı Çanakkale'de şehit düştü.
📌 1921'de ise Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane, öğrencileri şehit olduğu için mezun veremedi.
Çanakkale'de tamamı şehit düşen tıp öğrencileri, 1915.
Savaşın sürdüğü dönemde, Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane'nin de işgal edilmesinin ardından, tıbbiye öğrencileri bulundukları topraklarda başka bayrağın dalgalanmasına daha fazla sessiz kalamayarak, İngiliz işgaline karşı protesto toplantısı düzenlemeyi kararlaştırdılar.
📌 Toplantı sırasında öğrenciler, iki saat kulesi arasına büyük bir Türk Bayrağı açtılar. Ancak etkinlik, İngiliz bahriyelilerince güç kullanılarak dağıtıldı.
🔍14 Mart'ta direniş toplantısı organize eden genç tıbbiyelilerden Hikmet Bey, temsilci olarak Sivas Kongresi'ne gönderildi.
📌 Hikmet Bey'in kongrede manda aleyhindeki sözleri Milli Mücadele tarihinde unutulmaz bir yer buldu.
📌 14 Mart 1921 tarihinde Kadıköy'de, Milli Mücadele'nin şevkiyle daha büyük ve organize bir kutlama düzenlendi. Böylece 14 Mart kutlamaları gelenek haline geldi.
