Nizamülmülk Batınilerle nasıl mücadele etti?

Bâtıniler, İslam esaslarını insanı dalalete sürükleyecek şekilde anlamını çevirip, haramı helal kabul ederek Kur'an ve sünnet dairesinden çıkan bir görüştü.

Nasların görünürdeki manasını kabul etmez ve ayet ve hadislerin gerçek anlamlarının ancak masum imamlar vasıtasıyla öğrenilebileceğini ileri sürerlerdi. Bâtıniler, Abbasiler ve Selçuklulara karşı fikrî, siyasî ve askerî alanda önemli mücadeleler vermişlerdi.

Haşhaşi Hasan Sabbah tarafından geliştirilen propaganda metoduyla, sağını-solunu ayırt etmekten aciz kimseler haşhaşa alıştırılıp aldatılıyor ve bunlar vasıtasıyla muhaliflerini hançerle bertaraf ediyorlardı.

Hasan Sabbah Bâtınilerin beyinlerini yıkamak suretiyle Selçuklu Devleti'ne karşı isyana sevk ediyor, Selçuklu devlet adamı ve kumandanlarını katlettiriyordu.

Hasan Sabbah 1090 tarihinde Alamut'u ele geçirdikten sonra burayı karargâh edindi ve Selçuklulara karşı gerçekleştirilen operasyonları idare etmeye başladı.

Selçuklu devletlerini yıkmak, devlet adamları ve kumandanlarını ortadan kaldırmak amacıyla ülkede terör havası estirmişlerdi.

Hasan Sabbah'ın muhaliflerini hançerle öldürtmek amacıyla fedailer adıyla bir örgüt kurmuştu. Hasan Sabbah bunlara önce esrar çektirmek suretiyle zihinlerini bulandırıyor sonrasında ise Bâtınî düşünceyi benimsemeyenleri katletmek üzere görevlendiriyordu. Adamlarına eğitimi yasaklayarak, onları cahil bırakıyordu.

Fedaîler Hasan Sabbah'ın emirlerini mutlak manada yerine getiriyor ve hançerle muhaliflerini bertaraf ediyorlardı.

Bâtıniler tarafından öldürülen ilk devlet adamı olan Nizâmülmülk, Sultan Melikşah ile birlikte Selçuklu Devleti için ciddi bir tehlike teşkil eden Hasan Sabbâh ve Bâtınilerle mücadeleyi bir devlet politikası haline getirmişlerdi.

Sultan Alp Arslan, Sultan Melikşah ve Nizâmülmülk hem askerî sahada hem de kurdukları Nizamiye Medreselerinde yetiştirdikleri âlimlerle dinî sahada Şiî-Bâtınî düşünceye karşı sistemli bir mücadele verdiler.