Osmanlı’nın ilk oksidentalisti Katip Çelebi'den alıntılar

Yayınlanma Tarihi: Mart 15, 2019 Güncelleme Tarihi: Haziran 02, 2020 10:48

Türk ilim dünyasının büyük siması, sürekli okuyan; tarih, coğrafya, bibliyografya gibi birçok alanda çalışmalar yapmış Osmanlı bilgini, Kâtip Çelebi; iyi bir gözlemci, çağını anlamaya çalışan, realist görüşe sahip bir aydın ve fikir adamımızdı. Sizler için Osmanlı'nın ilk oksidentalisti Kâtip Çelebi'nin ilmî ve fikrî eserlerinden alıntıları derledik.

8/23

Düsturü'l-Amel li-Islahi'l-Halel

Kâtip Çelebi'nin tarih felsefesini ve toplum görünüşünü açıklaması bakımından önemli olan bir eserdir. Kısa kısa dört bölümden oluşan bu küçük risalede İbn Haldun'un etkisi açıkça görülür.

9/23

Takvîm-üt-Tevârîh

Âdem Peygamber'den 1648'e kadar geçen tarihsel olayların bir kronolojisidir. Arapça ve Farsça dillerinde basılmıştır. Esere, Mehmet Şeyhî, İbrahim Müteferrika, Şemadanî-zade, Ali tarafından zeyiller yazılmış ve eser İbrahim Müteferrika tarafından ilk iki zeyli ile birlikte basılmış, Farsça, Arapça ve batı dillerine çevrilmiştir.

10/23

Fezleket-üt-Tevârîh

1641 yılına kadar gelen genel bir tarih eserdir. Bir mukaddime, üç usul ve bir son sözden ibaret olan bu eser, varlıkların başlangıcı, peygamberlerin ve hükümdarların tarihi diye özetlenebilecek bir tarih kitabıdır.

11/23

Tarih-i Frengi Tercümesi

Johann Carion'un 1548'de Paris'te yayımlanan Chronique de Jean Carrion adlı eserinin tercümesidir. Kâtip Çelebi bu tercümeyi Fransız mühtedisi Mehmed Ihlâsî ile birlikte çevirmişti.

12/23

Tarih-i Kostantaniyye ve Kayâsire (Revnaku's-altana)

Frankfurt'ta 1587'de yayımlanan Historia rerum in Oriente gestarum, adlı eserin İstanbul ile ilgili kısımlarının çevirisidir. Eserde İslamiyet'in yayılışından, Bulgar Devleti'nin çöküşünden, Bizanslılar'dan, Selçuklular'dan, Haçlı Seferleri'nden, İstanbul'un su yollarından, yangınlarından, zelzelelerinden vb. söz edilmektedir.