Tıp tarihine damga vuran 5 Müslüman alim
Kimi tarihte ilk kanser ameliyatını yaptı kimi ise Avrupa'nın karanlık çağında tıp ilmine ışık tuttu. Döneminin en iyi hekimleri olan bu alimlerin çoğu insanlara fayda sağlaması için eserlerini Türkçe olarak kaleme aldı. Bu eserler tıp dünyasına yön verdiği gibi cerrahi aletler ve ameliyatları tasvir eden görselleri ile cerrahi alanında önemli bir yer edindi. Peki, bu hekimler kimlerdi? Müslüman tıpçılar kimlerdir? Müslüman hekimler kimlerdir?
En önemli eseri olan El Kanun fi't Tıb (Tıbbın Kuralları), İngilizcede The Canon olarak bilinir.
📌 Arapça yazılan kitap, o döneme kadar birçok medeniyet tarafından bir araya getirilen tıbbi bilgileri içeren eşsiz bir kaynak eser olması bakımından, tarihte yazılan en ünlü tıp kitabı olarak kabul edilir.
📌 İbn Sînâ'nın (Avicenna) El Kanun fi't Tıb adlı eserinin ilk kitabının kapak sayfası, takribi 15. yüzyıl. İbn Sînâ eserine Allah'ın (cc) adını överek ve Hz. Muhammed'e (sav) ümmetine ve ashabına salat-ü selam ederek başlar.
İbn Sînâ, bugün "Bennet Kırığı" (1882) olarak bilinen kemik kırığından, bundan tam bin yıl önce bahsediyordu.
📌 Hastalıkları sınıflandırması, hastalıkların ve salgınların sebep ve belirtilerini ele alması, tedavi uygulamalarıyla hastalığın seyrini takip etmesi, zengin muhtevası ve kullanılan açıklama yöntemleriyle Kanun, hem Müslüman hem de Avrupa ülkelerinde en yaygın kullanılan tıp ders kitabı haline geldi.
Endülüs Cordoba'da 936'da doğan ve tüm eğitimini orada alan El Zehravi, Batı Avrupa'nın en büyük başşehri ve ilim merkezi olan Kurtuba 'da 936'da doğdu ve tüm eğitimini orada aldı.
📌 Emevi Devleti'nin geliştirdiği bilimsel ortam sayesinde, oldukça iyi bir tıp eğitimi gördü ve mesleğini burada icra etti.
Tıp dünyasındaki ilklerin neredeyse tamamına yakınını keşfeden ve geliştiren Zehravi, günümüz tıp dünyasına büyük bir miras bıraktı.
📌 Genellikle cerrahî tedavilerin basit dağlama, kan alma, bazı urların kesilip alınması, bazı yaraların ve kesiklerin dikilmesiyle çeşitli kırık çıkıkların tedavisinden ibaret olduğu ve bu tedavilerin berber-cerrah denen kişiler tarafından yürütüldüğü bir dönemde cerrahîyi tıbbın bir dalı olarak gördü. Cerrahînin ve o dönemdeki cerrahî teknolojisinin gelişmesine büyük katkı sağladı, cerrahî makas ve bıçakları ile bistüriyi, uçları değişik aletleri buldu, aletlerin şekilleri kadar onların imalinde kullanılacak metallerin özellikleri üzerinde de önemle durdu.
İlim ve fazilet ehli, tıp alanında basit ve mürekkep ilâçlar hususunda tecrübeli, doğru tedavi uygulayan iyi bir tabipti. Tıp alanında çeşitli eserler kaleme aldı, en büyük ve meşhur eseri Kitâbü't-Tasrîf oldu.
📌 İslâm dünyasında İbnü'l-Heysem, Bîrûnî ve İbn Sina gibi 11. yüzyıl bilim adamları arasında yer alan Zehravi, her ne kadar tıbbın çeşitli dallarıyla ilgilenmişse de daha çok cerrah özelliğiyle tanındı.
