Büyük Valide Han'ın alarm veren kubbeleri

Yayınlanma Tarihi: Nisan 16, 2019 13:43 Güncelleme Tarihi: Mayıs 24, 2019 14:24

Eminönü'ndeki Büyük Valide Han, İstanbul'un en büyük hanlarından biri olması nedeniyle, fotoğraf meraklılarının uğrak mekanı haline geldi. Geçmişte kervanların konakladığı Valide Han'da bugün 300'e yakın dükkan yer alıyor. Peki, Kösem Sultan'ın, 17'nci yüzyılda kervansaray kompleksi şeklinde, vakıf malı olarak inşa ettirdiği Büyük Valide Han'ın kubbesinin boğaza karşı zıplayıp fotoğraf çektirmek isteyenler yüzünden çöktüğünü biliyor muydunuz? Ya da bu olaydan sonra kubbelere çıkışın yasaklanmasına rağmen yasağın delinip tarihi han üzerinde reklam filmi dahi çekildiğini?

5/32

Bu yol aynı zamanda Mercan Ağa Mahallesi ile Taya Hatun Mahallesi arasındaki sınırı oluşturur. Aynı yokuşun üstünde, Büyük Valide Han dışında Büyük Yeni Han, Sümbüllü Han, Muradyan Han, Çakmakçılar Hanı, Sabri Safa Hanı, Nasır Hanı, Birlik Hanı da yer alır.

6/32

Reşat Ekrem Koçu İstanbul Ansiklopedisi'nde "Büyük Valide Han" maddesinde şu bilgileri aktarır: "Hanın cephesinin bulunduğu Çakmakçılar Caddesi de tarihi bir yoldur. Bu yol üzerinde aşağıdan yukarı çıkılırken sağ taraftaki dükkânların hemen hepsinde tüfek ve tabanca çakmağı imal edilir, tüfekçi ustaları buradan çakmak satın alarak yaptıkları silahları tamamlarlardı.İstanbulkâri karanfil ve horozlu çakmak ile çekirge çakmak denilen neviler çok meşhur olup erbabı tarafından hararetle aranırdı. Yokuşun baş kısmındaki dükkânlarda da tığ imal eden esnaf bulunurdu."

7/32

Geçmiş yıllara göre önemli yapısal değişiklikler gösteren yokuştan, Eminönü Belediye Başkanlığı'nca hazırlanan 2003 tarihli Asırlar Boyunca Eminönü adlı çalışmada şöyle söz edilir: "Bu meşhur yokuş eski simaını tamamen değiştirmiş, hüviyetsiz bir çarşı olmuştur.

8/32

Büyük Valide Hanı, İstanbul'da İranlı küçük esnafın toplandığı bir site olmuşken o bile karışmıştır ki yakın geçmişte daha muazzam kapusunda ve bu kapunun içinde başka bir âlemin içine girileceği his edilir, görülürdü.

9/32

Gündüz iş saatlerinde kalabalık bir yoldur, uğultusu eksik olmaz, bilhassa sırt hamalları daimi faaliyet halindedir. Atlı yük arabaları her iki istikamette gider gelir, motorlu nakil vasıtaları ancak yukarıdan aşağı inebilir. Trafiğin tıkandığı sık görülür."