Robotlar ve yapay zekâ hangi meslekleri elimizden alacak?
Geçtiğimiz yüzyılda hayatımızı kolaylaştıran ürünlerle ortaya çıkmıştı robot teknolojisi. Otomobil, telefon, uçak, televizyon, bilgisayarlar derken, kendimizi bir anda teknolojiyle bütünleşen bir hayatın içinde bulduk. İlerleyen yıllarda, bilgisayar tabanlı teknolojinin gelişmesiyle, dünya için de yeni bir sayfa açıldı. Hayal gücünün sınırlarını zorlayan yapay zekâ, gündelik yaşamımızın içine sızdı ve bugün pek çoğumuzun mesleğini elinden alacak seviyeye ulaştı. Peki, yaklaşık 500 milyon insanın işsiz kalmasına sebep olacağı tahmin edilen bu teknolojiler, gelecekte hangi meslekleri tehdit ediyor?
Yapay zekâ, makinelerin problemlere karşı insanlar gibi çözüm üretmesini hedefliyor.
İnsan zekâsının karakteristiğini algılayıp, bilgisayarda algoritma olarak işlenmesi ile gerçekleştiriliyor. Kısaca, talep edilen ihtiyaçlara göre "hangi etkiye karşı, hangi akli tepki sergilenebilir" şeklinde özetlemek de mümkün.
Yapay zekâ konusunda hiç şüphesiz her birimizin aklına gelen ilk örnek ise, Apple'ın son yıllarda popüler olan uygulaması Siri.
İsmi ile seslendiğinizde Siri, "size nasıl yardımcı olacağını" soruyor; verdiğiniz komutlara göre telefonunuzun alarmını kuruyor, arama yapıyor, internetten dilediğiniz bilgiye ulaşıyor veya mesaj gönderebiliyor.
Hatta sorduğunuz soruyu anlamadığında, size konu ile ilgili sorular sorarak anlamadığını dile getiriyor.
Yapay zekâ, temelde "zayıf" ve "güçlü" olmak üzere iki sınıfa ayrılıyor. Belirli bir görev için tasarlanan zayıf yapay zekâlar, Siri uygulaması gibi kısa komutlarla çalışmaya odaklı olarak üretilen yazılımlar.
Güçlü yapay zekâ ise genelleştirilmiş, insana ait bilişsel yeteneklere sahip yazılımlar olarak tanımlanıyor. Kısaca, verilen bir göreve çözüm üretmek için, neredeyse insan kadar yeterli bir zekâya sahip.
Zaten Turing Testi'nin hedeflediği sonuç da bu: Bir bilgisayarın insan gibi düşünebileceğini kanıtlamak.
Michigan State Üniversitesi'nin profesörü olan Arend Hintze, yapay zekâyı dört ana başlıkta sınıflandırıyor.
1. 1997 yılında dünyaca ünlü satranç şampiyonu Garry Kasparov'u yenen IBM satranç programı Deep Blue'nun dâhil olduğu türü kapsayan Reaktif robotlar.
2. Gelecekteki kararlarını alırken geçmiş deneyimlerini kullanan kısıtlı bellekler. Yaygın olarak özel otomobillerde bulunan bu yapay zekâ türü, şeritleri değiştirirken, doğru kararlar vermek için hafızasında tuttuğu sınırlı bilgiyi kullanır.
3. İnsanların aldığı kararları ve verdikleri tepkileri hissedip algılayabilen yapay zekâların, insanlar gibi sosyal olarak iletişime geçebileceğini savunan zihin teorisi.
4. Son olarak ise yapay zekâ sistemlerinin kendine özgü bir duyguya sahip olacağı ve buna uygun davranışlar sergileyeceği düşünülen benlik bilinci.
Imperial College'nin robotik profesörü Murray Shanahan, robotlara alternatif etik öğretimi yapılabileceğini, doğru ve yanlışı ayırt edebileceklerini, böylece insanlığı imha etmelerinin önüne geçilebileceğini savunuyor.
Ancak bu durumun önlenememesi de mümkün. Çünkü duygusal zekâ, kendisini geliştirebilecek bir kapasiteye ulaşabilir.
