Arama

Tecvid dersleri 13 - Durak işaretleri

Fikriyat tecvid serisi derslerimizin 12. yazısında ayet veya duraklarda nasıl durmamız gerektiği ile alakalı birtakım bilgiler vermiş ve muhtemel durumları örneklerle açıklamıştık. Bu yazımızda ise Kur’an-ı Kerim’in tilaveti esnasında durak ve ayet sonlarında karşımıza çıkan secavend işaretlerinin ne anlama geldiğini, bu işaretlerde nasıl hareket edilmesi ve farklı sebeplerden dolayı tilavetimizi durdurursak okuyuşa nasıl devam etmemiz gerektiği gibi sorulara hep birlikte cevap arayacağız.

Tecvid dersleri 13 - Durak işaretleri
Yayınlanma Tarihi: 19.02.2021 16:29:13 Güncelleme Tarihi: 31.03.2021 09:48

📌 Kur'an-ı Kerim'de kısa ayetlerin yanı sıra Bakara suresi 282. ayet-i kerimesi gibi bir sayfa boyunca süren oldukça uzun ayetler de bulunmaktadır. Bu şekilde uzun ayetlerin sonuna kadar nefes almadan okumak birçok insan için oldukça güçtür.

📌 Kur'an-ı Kerim'in yazılışında hem nefes almak hem ayet sonunda durmadan iki ayeti birbirine bağlamak hem de farklı zaruretlerden ötürü ayet ortasında durmanın mümkün olduğunu gösteren veya söz konusu yerde anlam bozulacağı için asla durulmaması gerektiğine işaret eden birtakım harfler vardır.

Bu harflere secavend harfi adı verilir ve üç ayrı grupta incelenir:

➡ Ayet sonunda veya satır arasında görüldüğü yerde muhakkak durulması gerektiğine işaret eden harfler. ( م، ط، ج، قف، ع )

➡ Ayet sonunda veya satır arasında durulmadan geçilmesine işaret eden harfler ( لا ، ؞ ؞ )

➡ Ayet sonunda veya satır arasında durulsa da durulmasa da herhangi bir sorunun oluşmayacağına işaret eden harfler (ص، ز، ق، قِلِى، صِلِى)

MİM DURAĞI (م)

📌Mim durağına vakf-ı lazım adı verilir. Satırda veya ayet sonunda küçük mim harfi görüldüğü zaman durulması gerekir. Aksi takdirde anlam bozukluğu veya düşüklüğüne sebep verilmiş olunur.

Mim durağı ile ilgili olarak Al-i İmran suresinin 7. ayet-i kerimesini örnek olarak verebiliriz:

وَمَا يَعْلَمُ تَأْو۪يلَهُٓ اِلَّا اللّٰهُۢ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ

➡ Bu ayet-i kerimede şayet mim durağında durmazsak "Bunun anlamını ancak Allah ve ilimde derin bilgi sahibi olanlar bilir" gibi yanlış bir anlam verilmiş olur. Bu şekilde sanki ilmi ile herkesi ve her şeyi kuşatmış Allah-u Teâla ile sınırlı ve beşeri bir güçle ilim sahibi olmuş insanlar aynı kefeye konulmuş olur. Hâlbuki böyle bir şey mümkün değildir.

Fikriyat Kur'an-ı Kerim uygulamasından Al-i İmran suresini dinlemek için tıklayın

Herhangi bir yanlış anlaşılmaya mahal vermemek için "Allah" kelimesinden sonra mevcut mim durağında durup, nefes alıp verip daha sonra "rasiğune" şeklinde okuyuşa devam etmek çok daha uygundur. Bu şekilde "bunun anlamını ancak ve ancak Allah bilir" demiş oluruz.

Bu sebeple Kur'an-ı Kerim'i okurken doğru yerde isabetli bir şekilde durmak oldukça önemlidir.

TI DURAĞI (ط)

📌 Tı durağına vakf-ı mutlak adı verilir. Satırda veya ayet sonunda küçük tı harfi görüldüğü zaman durulması gerekir. Tı durağının görüldüğü yerde anlaşılması gereken bir cümlenin bitip diğer cümlenin başladığıdır. Bu sebeple tı durağında durulması gerekir.

Fikriyat e-kitap uygulamasında yer alan eserlere ulaşmak için tıklayın

Mim durağı ile ilgili olarak Bakara suresinin 60. ayet-i kerimesini örnek olarak verebiliriz:

وَاِذِ اسْتَسْقٰى مُوسٰى لِقَوْمِه۪ فَقُلْنَا اضْرِبْ بِعَصَاكَ الْحَجَرَۜ فَانْفَجَرَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَيْناًۜ قَدْ عَلِمَ كُلُّ اُنَاسٍ مَشْرَبَهُمْۜ

Bu ayet-i kerimede üç adet tı durağı görmekteyiz. Üç tı durağı, üç ayrı cümlenin olduğunun habercisidir.

Fikriyat Kur'an-ı Kerim uygulamasından Bakara suresini dinlemek için tıklayın

➡ Örneğin ilk tı durağında "Musa kavmi için su istediği zaman ona asanı kayaya vur dedik" cümlesinden sonra durak yapılmıştır. Daha sonra "kayadan on iki tane pınar fışkırdı" ve "her bir grup kendine ait pınarı bildi" şeklinde tercüme edilebilir.

❗ Tı duraklarının arasında ayrı yargı bildiren cümleler olduğu için, yargıların birbirine karışmaması amacıyla her tı durağında durulması gerekir.

Durak işaretleri dersimize bir sonraki derste devam edeceğiz…

FİKRİYAT

SÜMEYYE ALI JABER

2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN