Arama
Kürk Mantolu Madonna neden bu kadar çok okunuyor?
Kürk Mantolu Madonna romanı, Hakikat gazetesinde 18 Aralık 1940-8 Şubat 1941 tarihinde "Büyük Hikaye" başlığı altında 48 bölüm olarak tefrika edildikten sonra kitap olarak da ilk kez 1943 yılında Remzi Kitabevi tarafından yayımlandı. Roman gazetede tefrika edildikten sonra Sabahattin Ali telif hakkını alamadı. Bunun sebebi ise edebiyat çevresince beğenilmemesine bağlanmakta. Çünkü roman, döneminde kimi çevrelerce fazla romantik ve anlamsız bulunmuştu. Peki, ilk yayımlandığı dönemde okurun ve edebi çevrenin ilgisini çekemeyen bu roman, nasıl oldu da günümüzde bu kadar popüler hale gelmeye başladı?
Eleştirmenlerden veya iyi okurlar tarafından ilgi gören kitaplar, şov yapma uğruna bu bahsettiğimiz durumlara maruz kalıyor sıklıkla. Sabahattin Ali'nin Kuyucaklı Yusuf ve İçimizdeki Şeytan romanlarından daha fazla öne çıkması, kitabın kalitesinin yanında popüler kültür içerisinde bir moda haline gelmesinden ötürüdür. Fakat bu popülariteyi yalnızca modaya ve sosyal medyaya bağlamak yüzeysel ve yetersiz bir yorumlama olur. Bu sebeple popüler olmasının altında yatan sebepleri irdelemek faydalı olacaktır. Kürk Mantolu Madonna'nın çok okunmasının ardındaki sebeplerde, yayıncılık ile ilgili arka planlar, telif sıkıntıları, Sabahattin Ali'nin yaşamından ölümüne kadar toplum içerisindeki konumu, değişen imajları ve tarihsel süreç içerisinde toplumda değişiklik gösteren ideolojik görüşler de yer alır.
Sosyal medyada kitapların çok paylaşılması sadece bir yayınevinin reklam amacıyla yaptığı bir kampanya olmadığı bilinmeli. Yayınevlerinin başka bir sorununa dikkat çekmek gerekir. Bir kitabın yazılmasıyla yayınevi ve yazar bir yandan da ticari anlaşma yapmaktadır ve yazara eseri için telif ödenmektedir.
Fakat telif kanuna göre sahibinin vefat etmesinin üzerinden 70 yıl geçmesiyle telif kalkar ve isteyen yayıncı kitabı basabilmektedir. Artık tüm yayınevleri telif ödemeksizin kitabı basabiliyor. Sabahattin Ali'nin Kürk Mantolu Madonna'sı da bu durumdan muzdarip oldu ve bu durum sosyal medyada paylaşılmasını yaygınlaştırdı. Sabahattin Ali'nin kitapları telif hakkı kalkana kadar beş farklı yayınevinden çıktı. Her yayınevi, yazarı yeni bir okur kitlesine tanıttığı için yeni bir Sabahattin Ali imajı oluşturdu.
Sabahattin Ali imajının ölümünden bu yana toplum içerisinde sıkça değiştiğini görüyoruz. Yazar, 1948 yılında Kırklareli'nin bir köyünde, Bulgaristan sınırına yakın bir bölgede öldürülüyor. Ölümünün ardından gelen bu süreç içerisinde, yazarın eserlerinden ziyade nasıl öldürüldüğü ön planda tutularak "suçlu" bir figür ortaya çıkarılıyor.
Öldürülmesinin ardından "suçlu" görülen yazarın kötü imajı ise 60'lı yılların sonlarında, dönemdeki politik ortamın etkisiyle kırılmaya başlıyor. Öte yandan Sabahattin Ali metinlerinin Varlık Yayınları tarafından yayımlanması ve dönemin sağ görüşlü yayınevlerinden Hareket Yayınları'nın Türkiye'de ilk kez "Sabahattin Ali" başlıklı bir kitap yayımlaması da süreci hızlandırıyor.
Sabahattin Ali'nin 70'lerde hem sağ hem de sol çevrelerce sahipleniliyor ve ideolojik kimliğinden uzaklaştırılarak "mistik ve romantik" bir figüre dönüşüyor. Böylece unutturulan bir yazarın gün yüzüne çıkmasıyla o yazara ve eserlerine karşı olan ilgi de artış gösteriyor.