Arama
Aşı olmak orucu bozar mı? Ramazan orucu hakkında merak edilen 10 soru 10 cevap
On bir ayın sultanı Ramazan, müminler için bir rahmet ve mağfiret mevsimidir. Bu mübarek zaman dilimi, hayatlarımıza dokunarak, dirlik ve heyecan kazandırır. Müslümanlar için orucun farz kılındığı Ramazan ayının önemi, hem ayet-i kerimelerde hem de hadis-i şeriflerde vurgulanmıştır. Peki, oruca ne zaman ve nasıl niyet edilir? Kolonya oruca zarar verir mi? Koronavirüs karantinası yeni biten biri oruç tutabilir mi? Aşı olmak orucu bozar mı? Fitre ne zamana kadar ödenir? Nikotin bandı orucu bozar mı? Sabah namazı imsaktan kaç dakika sonra kılınır?
📌 Oruç, Allah'a kulluk niyetiyle tan yerinin ağarmasından güneş batana kadar kişinin kendisini yeme-içme gibi orucu bozan diğer şeylerden alıkoyduğu ibadettir. Bundan dolayı da oruç; yemek, içmek, cinsel ilişki ve bunların kapsamına giren şeylerle bozar.
Ey iman edenler! Sizden öncekilerin üzerine yazıldığı gibi sakınasınız diye sizin üzerinize de sayılı günlerde oruç yazıldı. İçinizden hasta veya yolcu olan, başka günlerden sayısınca tutar. Orucu tutmakta zorlananlar için bir yoksulun (günlük) yiyeceği kadar fidye yeterlidir. Bir iyiliği mecbur olmadan yapan için bu (yaptığı) iyidir. Ama orucu tutmanız -bilirseniz- sizin için daha hayırlıdır. (Bakara suresi, 183-184. ayetler)
Bakara suresi, 183-184. ayetlerin tefsiri
➡ Diyanet'in fetvasına göre besleyici ve keyif verici olarak kullanılmayan aşıların, iğne şeklinde uygulanması orucu bozmaz. Buna istinaden Din İşleri Yüksek Kurulu Eski Başkanı Dr. Hüseyin Karapınar da koronavirüs aşısının orucu bozmayacağını belirtir. Çünkü aşı, insana gıda vermez ve mideye de ulaşamaz.
➡ Bir kimse oruçluyken iğne yaptırması gerekiyorsa mümkünse iftardan sonraya ertelemedir. Fakat gün içerisinde olmak zorunda ise ihtiyaten yaptırabilir.
📌 İğne ve aşı bağlamında, vücuda verilen maddeler ve uygulanan tedavi yöntemlerinden orucu bozanlar şunlardır:
🔸Vücuda kan vermek
🔸Vücuda serum vermek
🔸Vitamin içerikli iğne yaptırmak
🔸Gıda ve keyif verici enjeksiyonlar
🔸Su, yağ ve benzeri gıda özelliği taşıyan dışarıdan bir maddenin vücuda verilmesiyle uygulanan endoskopi, kolonoskopi, bölgesel ve genel anestezi yaptırmak
🔸Periton diyalizine girmek
🔸Damara serum verilerek yapılan hemodiyaliz
📌 İğne ve aşı bağlamında, uygulanan tedavi yöntemlerinden orucu bozmayanlar ise şunlardır:
🔸 Salgın hastalıklar için yapılan aşılar
🔸 Ağrıyı dindiren iğneler
🔸 Besleyici içeriğe sahip olmayan sırf tedavi maksatlı iğneler
🔸 Lokal anestezide kullanılan vücudun belli bir yerini uyuşturmak için vurulan iğneler
🔸 Hastaya herhangi bir sıvı maddesi verilmeden hemodiyaliz yaptırmak
🔸 Anjiyo ve biyopsi yaptırmak
🔸 Vücûda merhem sürmek
🔸 Vücûda ilaçlı bant yapıştırmak
📌 İmsak, gecenin bitip gündüzün başlamasıdır. Başka bir deyişle oruç yasaklarının başlama vakti, fecr-i sâdıkın oluşması, yani tan yerinin ağarmasıdır.
➡ Sabah namazı, imsakla beraber kılınabilir. Ancak biraz daha geciktirerek eda edilmesi daha faziletlidir.
➡ Sabah namazının vakti, güneşin doğmasına kadar devam eder. Zira Cebrail'in Hz. Peygambere (sav) imamlık ettiğine ilişkin hadise göre Cebrail, sabah namazını birinci günde tan yeri ağardığında, ikinci günde de ortalık aydınlanıp güneş doğmasına yakın bir vakitte kıldırmış ve "Bu iki vaktin arası, senin ve senin ümmetin için sabah namazının vaktidir." demiştir. " (Tirmizî, Salât, 1; Nesâî, Mevâkit, 5,9; Muvatta, Vükût, 3)
📌 Kur'an-ı Kerîm, Allah katından hem lafız hem de mana olarak indirilen ilahî kelâmın adıdır. Bu itibarla Arapça olarak indirilmiş olan Kur'an'ın manasını aktarmak üzere herhangi bir dilde yazılmış olan hiçbir meal, Mushaf hükmünde değildir.
Anlayabilesiniz diye biz onu Arapça bir Kur'an olarak indirdik. (Yusuf suresi, 2. ayet)
İşte, sakınsınlar yahut hatırlamalarını sağlasın diye onu Arapça bir Kur'an olarak indirdik ve onda uyarılarımıza tekrar tekrar yer verdik. (Taha suresi, 113. ayet)
Taha suresi, 113. ayet tefsiri
➡ Kur'an'ın meal ya da tefsirinin okunması ile hatim yapılmaz. Mushaf'ın tamamının, Arapça metni üzerinden Fatiha suresinden başlanarak Nas suresine kadar okunması gerekir.
➡ Bir Müslümanın, Cenab-ı Hakk'ın öğütleri ve buyruklarını öğrenmek maksadıyla Kur'an-ı Kerim'in mealini okuması sevaba vesile olur.
Kur'an'ı okuyup düşünmezler mi? Yoksa kalpler üzerinde kilitleri mi var? (Muhammed suresi, 24. ayet)
Muhammed suresi, 24. ayet tefsiri
➡ Kur'ân'ın hem Arapça lafzını hem de manasını aktaran meal ve tefsir türü eserleri okumaya gayret etmek de önemlidir.
📌Nikotin bandı, orucu bozmaz.
➡ Orucu bozan durumlar, vücuda normal yollarla giren maddeler ve cinsel ilişkidir. Vücuda sürülen yağ, merhem gibi maddeler, deri üzerindeki gözenekler vasıtasıyla emilerek kana karışır. Ancak cildin bu emişi, çok az ve yavaş olur. Diğer taraftan bu işlem yeme, içme ve beslenme anlamına da gelmez.
Dr. Hüseyin Karapınar ile İslam'ın Işığında Günümüz Meseleleri
programını izlemek için tıklayın
📌 Fitre diğer adıyla fıtır sadakası, maddi durumu yerinde olup Ramazan ayının sonuna yetişen Müslümanın, belirli kimselere vermesi vacip olan bir olan sadakadır. Ramazan orucunu tutup bayrama ulaşmanın bir şükrü olarak verilir.
➡ Müslümanlar, kendisinin ve küçük çocuklarının fitrelerini vermekle yükümlüdür. Hz. Peygamber, köle-hür, büyük-küçük, kadın-erkek her Müslümana fitrenin gerektiğini ifade etmiştir.
➡ Muâz bin Cebel anlatıyor: "Hz. Peygamber (sav) ile bir yolculuktaydım. Sonra Allah Resûlü şöyle buyurdu: "Sana hayır kapılarını bildireyim mi? Oruç bir kalkandır. Sadaka suyun ateşi söndürdüğü gibi hataları söndürür. Ve (hayır kapılarından) biri de kişinin gece kalkıp namaz kılmasıdır." Ardından, "Onlar, korkarak ve ümit ederek Rablerine ibadet etmek için yataklarından kalkarlar. Kendilerine rızık olarak verdiğimiz şeylerden de Allah için harcarlar. Hiç kimse, yapmakta olduklarına karşılık olarak, onlar için saklanan göz aydınlıklarını bilemez." (Secde, 32/16-17) âyetlerini okudu..."
(Tirmizî, Îmân, 8)
➡ Fıtır sadakası, Ramazan bayramının birinci günü ya da daha önce verilebilir. Ancak, bayram namazından önce verilmesi sevap olarak kabul edilir. Fitrenin bayramın birinci gününden sonraya bırakılması ise caiz değildir.
➡ Fıtır sadakalarının bayramdan önce verilmesiyle maddi durumu yerinde olmayan Müslümanların yiyecek ve giyecek gibi ihtiyaçları giderilmiş olur. Böylelikle onlar da bayram sevinci tadarak kendilerini yalnız ve garip hissetmeyecektir.
➡ Abdullah bin Ömer, Peygamber Efendimizin (sav) ashabına fıtır sadakasından yedirmedikçe bayram namazına çıkmadığını nakletmektedir.
➡ İbn Abbâs şöyle aktarır: "Resûlullah (sav) hem oruçluyu (işlediği) faydasız fiillerden ve (söylediği) kötü sözlerden temizlemek, hem de fakirlere gıda (temin etmek) üzere fıtır zekâtını farz kıldı. Artık kim bunu bayram namazından önce öderse, o makbul bir zekâttır. Kim de bunu bayram namazından sonra öderse, o sadakalardan bir sadakadır."
(Ebû Dâvûd, Zekât, 18; İbn Mâce, Zekât, 21)