Arama
Veda Hutbesi'nden günümüze mesajlar
Veda Hutbesi, Müslümanların mirası ve Resulullah'ın (SAV) çağlar aşan Nebevi vasiyetidir. Sevgili Peygamberimiz Hz. Muhammed (SAV) ümmetinin içine düştüğü her türlü sapmayı ve yanlışı tespit etmiş ve bu minvalde tüm insanlığa bazı uyarılarda bulunmuştur. Peygamberimizin (SAV) insanlara hitabından müteşekkil olan Veda Hutbesi, kişisel ve toplumsal olarak etik kuralların bir özetidir. Bu minvalde, Veda Hutbesi'nden günümüze ulaşan mesajları sizler için bir araya getirdik.
🔹 Veda Hutbesi ve geçen mesajları aktarmadan önce Peygamberimizin (SAV) Veda Haccı'ndan bahsetmeliyiz. Hz. Peygamberin (SAV) Medine'ye hicretinin 10. senesinde gerçekleştirdiği ilk ve son haccı, Veda Haccı olarak adlandırılır.
🔹 Hz. Muhammed (SAV) öncelikle hac ibadetinin nasıl yapıldığını öğretmiş ardından binleri aşan sahabeye "Veda Hutbesi" ile tavsiyelerde bulunmuş ve konuşmasını dinleyenlerden gelecek nesile aktarmalarını istemiştir.
🔹 Veda Hutbesi'nin içeriğine baktığımızda büsbütün kişisel ve toplumsal etik kuralların bir özetinin olduğunu görebiliriz. Alemlere rahmet olarak gönderilen Peygamberimiz (SAV) hutbesinde; zulüm, emanete ihanet, zina, adam öldürme, ırkçılık, yalan gibi insana yakışmayacak ve insanlık onuruna ters olan davranışlardan bahsetmiştir.
🔹 Bunun yanında tam zıddı olan adalet, eşitlik, cömertlik, doğruluk gibi insanlık onurunu yücelten "iyi davranışlara" da işaret etmiş, Câhiliye devrine ait bütün kötü alışkanlıkları ve gelenekleri yıkmıştır.
Câhiliye devri ne demek?
Cahiliye devri, İslamî literatürde Arap toplumunun İslam öncesi dönemine verilen isimdir.
🔹 "Ey insanlar! Bilmiyorum, belki de bugünden sonra burada sizinle bir daha buluşamayacağım. Allah'ın rahmeti bugün sözümü işitip onu iyice kavrayanların üzerine olsun! Benim bu sözlerimi burada bulunanlar bulunmayanlara bildirsin. Olabilir ki bildirilen kimse burada bulunandan daha iyi anlar ve itaat eder. Ey insanlar! Biliniz ki rabbiniz birdir, atanız da birdir. Bütün insanlar Âdem'den gelmiş, Âdem de topraktan yaratılmıştır. Arap'ın Arap olmayana, Arap olmayanın Arap'a, beyazın siyaha, siyahın da beyaza hiçbir üstünlüğü yoktur. Allah katında üstünlük ancak takvâ iledir."
🔹 Sevgili Peygamberimiz (SAV) Veda Hutbesi'nde, o güne ve bu güne vermek isteği en net mesajlardan biri şüphesiz ırkçılığın haram olduğudur. Kimsenin kimseye bir üstünlüğü yoktur. Üstünlük sadece takva iledir.
Hucurât suresinin 10. ayetinde bununla alakalı; "Müminler ancak kardeştirler, öyleyse iki kardeşinizin arasını düzeltin, Allah'a itaatsizlikten sakının ki rahmetine mazhar olasınız" ayeti yer almaktadır.
Hucurât Suresi 10. Ayetİ Okumak ve Dinlemek için Tıklayın
Hucurât Suresi 10. Ayet Tefsiri
◾ Müminler hem bütün insanlıktan hem de iman kardeşlerinden sorumludurlar; dünyada haksızlığın engellenmesine (Âl-i İmrân 3/108), din ve vicdan özgürlüğü başta olmak üzere temel hak ve hürriyetlerin uygulanmasına katkıda bulunmak (Nisâ 4/75; Hac 22/40), ülkede ise bunlara ek olarak mümin kardeşler arasındaki anlaşmazlıkları adaletle çözüme kavuşturmak, haksızlıkta ısrar edenlere karşı haklının yanında yer almakla yükümlüdürler.
🔹 "Yine veda hutbesinde Peygamberimiz (SAV): "Ey İnsanlar! Biliniz ki bu şehriniz Mekke, bugününüz arefe ve bu ayınız zilhicce nasıl mukaddes ve dokunulmaz ise mallarınız, canlarınız, namus ve şerefleriniz de aynı şekilde dokunulmazdır."
🔹 Varlıkların en şereflisi insandır. Bundan ötürü insanların başka insanlara zarar vermesi, aşağılaması ve hakaret etmesi kabul edilemez bir durumdur. Sevgili Peygamberimiz (SAV) bizlere bunu da öğütlemiş, güzel olanı hatırlatmaktadır.
PEYGAMBER EFENDİMİZ VE SAHABİLERİN HAYATINDAN ÖRNEKLERLE SAMİMİYET
🔹 "Ey İnsanlar! Câhiliye devrindeki her türlü ribâ (faiz) kaldırılmıştır, ayağımın altındadır. Fakat ana paranız sizindir. Ne haksızlık edin ne de haksızlığa uğrayın. Kaldırdığım ilk faiz amcam Abbas b. Abdülmuttalib'in faizidir."
🔹 Veda Hutbesi'nde kesin olarak geçen "faizin haram" olduğudur. İslam'da faizin haram olduğunu Kur'an-ı Kerim'de görmekteyiz. Bakara suresinin 275. ayetinde: "Faiz yiyenler ancak şeytanın çarparak sersemlettiği kimse gibi kalkarlar. Bunun sebebi onların, "Alım satım da ancak faiz gibidir" demeleridir. Hâlbuki Allah alım satımı helâl, faizi ise haram kılmıştır. Artık kime Allah'tan bir öğüt erişir de faizciliği bırakırsa geçmişteki kendisinindir, durumunun takdiri Allah'a aittir. Kim de yine faizciliğe dönerse işte bunlar orada devamlı kalmak üzere cehennemliklerdir." şeklinde ve yine Bakara suresinin 279. ayetinde "faizin yasaklanmış" olduğu yer alır.
↪ Bilhassa günümüzde faizin ne kadar yaygınlaştığını ve ne kadar normalleştirilmeye çalıştığını görmekteyiz. Peygamberimizin (SAV) Veda Hutbesi'nde yer alan faiz ile ilgili bu kısma özellikle kulak vermemiz gerekiyor.