Arama
Türk edebiyatının gizli kahramanları
Bacaksız Orhan, Fitne Fücur, Büyük Baba, Server Bedi, Sivri Sinek… İçlerinde tanıdık gelenler var mı? Hepsi Türk edebiyatının değerli simalarının kullandığı takma isimler. Yazarlar hayatlarının kimi dönemlerinde çeşitli nedenlerle yazılarını bu isimlerle yayınladılar. Kimi isim kullandı kimi deyim kimi de çok başka şekle büründü. Kiminin tek lakabı vardı; kimininse dörtten aşağı değildi. Takma isimlerin kimlere ait olduğu anlaşıldıkça değiştirdiler, yeni bir isimle yazılarını kaleme aldılar. İşte edebiyatın önemli yazarlarının kullandığı takma isimler…
Fitne Fücur
Onu, kâh Türkân Şoray'ın, kâh Filiz Akın'ın sesi olarak tanıdık. Buğuluydu, özeldi. 'Dublaj kraliçesi' olarak tanındı. Lorel-Hardy'ye sesiyle hayat veren Ferdi Tayfur'un kız kardeşiydi. Oyuncu değildi, ama sesiyle canlandırmıştı beyazperdenin ünlülerini. Türkiye'nin beş yıl boyunca yaşamayı başarmış ilk özel galerisinin, Maya'nın kurucusu ve sahibesiydi. Dönemin tüm sanatçılarının yakın dostuydu. Sanatçı değildi ama bir dönem plastik sanatlar onunla anıldı.
Kafka'nın Milena'ya Mektuplar'ını dilimize çevirdi, en iyi çevirmen ödülü aldı. Brecht'in Sezuan'ın İyi İnsanı onun sözcükleriyle sahnede hayat buldu. Yazar değildi ama çevirilerindeki Türkçe, okuyanı büyülüyordu. Türkiye'nin ilk dedikodu yazarlarındandı. Hafta, Salon, Tasvir, Aydede, Tef gibi dergilerde sözünü sakınmayan yazılar yazdı. Kim, kimle, nerede, ne yaptıysa onun dilinden kaçmadı. Köşesinin adı "Fitne Fücur"du.
Abdurrahman Cem, Ahmet Sağlam, Vedat Can, Adem Yaşar, Ahmet Soyer, Hasan Işık…
Türk şiirinin en "zarif" abisi olarak niteleyebileceğimiz eşsiz şair Cahit Zarifoğlu tüm hayatını yalnızlığın kıyısında, inandığı şeyler uğrunda savaşarak geçirmiştir. Daha çocuk yaşta babasıyla manevi bir kopuş yaşamış, gençliği oradan oraya savrularak geçmiştir. Henüz 47 yaşında hayata gözlerini yuman şair, etkili diliyle şiir sanatında saygıyla anılır.
Bimar, Büyük Baba, Meclis-i İdare Vilayet Kitabesi'nden Ziya…
"Tevfik Sedat", "Demirtaş", "Gökalp" gibi takma adlarla Selanik'te yayımlanan felsefe dergisinde yazılar yazan Ziya Gökalp, İttihat ve Terakki Selanik Şubesi'ni gençlik işleri ile uğraşan kolunun başına geçti ve çevresindeki gençlere toplum bilim ve felsefe dersleri verdi. Ayrıca Meclis-i Mebusan ve Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde milletvekilliği yapan Gökalp "Türk Millîyetçiliğinin Babası, Bimar, "Büyük Baba, Meclis-i İdare Vilayet Kitabesi'nden Ziya" olarak da anılır.
Esrar, Ahmet Agah, Süleyman Sadi, S.S.
Asıl adı "Ahmet Agah" olan Yahya Kemal Beyatlı edebiyat çevresinde "Yahya Kemal Beyatlı" ismini kullanmış olup, gençliğinde bir süre "Esrar" takma adı ile şiirler yazdı ve Peyam gazetesinde, "Süleyman Sadi " yani "S.S" mahlasıyla, "Çamlar Altında Muhasebe" başlığı altında yazılar kaleme aldı.
Asıl adı "Mehmet Raşit Öğütçü" olan Orhan Kemal İlk öykülerini "Bacaksız Orhan" takma adıyla yayımladı. İlk kez 1943'te İkdam Gazetesi'nde "Asma Çubuğu" öyküsünde Orhan Kemal adını kullandı. Orhan Kemal'in kullandığı diğer takma isimler ise; Hayrullah Güçlü, Raşit Kemali ve Yıldız Okur'du.