Mısır'a bırakılan Osmanlı adası: Sevakin
Asırlar boyunca Osmanlı'nın toprağı olan Sevakin Adası, Kızıldeniz'de bulunan stratejik bir bölgeydi. Afrika'nın Kapısı olarak anılan ada, yüzyıllar boyunca Hacı adayı Afrikalıların Hicaz'a ulaşmasını sağlayan bir liman, okyanusa açılan kapıydı. Lozan Antlaşması ile beraber İngilizlerin kontrolündeki Mısır'a bırakılan Sevakin Adası tam 365 yıl boyunca Osmanlı toprağı olmuştu. Kızıldeniz'in incisi Sevakin Adası'nı araştırdık.
🔹Afrika'nın en stratejik noktalarından biri olan, Sudan'ın kuzeydoğusunda kalan, iki kıtayı birbirinden ayıran Kızıldeniz kıyısının önemli bir limanı Sevakin Adası aslında tarihimizin unutulmaz bir parçası...
🔹Asırlar boyunca Osmanlı Devleti'ne ait olan Sevakin adası, ticari ve ekonomik yönünden dolayı Sudanlılar tarafından "Afrika'ya açılan kapı" diye anılmakta.
🔹Sevakin Adası, daha önceki dönemlerde Nubye bölgesinin en önemli limanıydı. Osmanlılar adaya hakimken Kızıldeniz ve Hicaz'ın denizden gelecek tehlikelere karşı güvenliği Sevakin Adası üzerinden sağlanıyordu.
Nubye bölgesi nedir?
Mısır'ın güneyinde, Nil Nehri boyunca kuzey Sudan'a uzanan bir bölgeye verilen isim.
🔹Bu yönüyle ada Kızıldeniz'de bir Osmanlı karakolu işlevi de görmekteydi. Sevakin Adası bunların yanında eskiden günümüzdeki Eritre, Cibuti ve Kuzey Somali'yi kapsayan Habeş eyaletinin valilerinin ikamet noktasıydı.
🔹Ada, tarihi olarak Osmanlı Sultanı Yavuz Sultan Selim Han'ın 1517 tarihinde Mısır'ı tamamen fethetmesi sonucunda Hilafet topraklarına dahil oldu.
🔹Habeş eyaletinin merkezi olarak seçilen Sevakin, Kızıldeniz ve Hicaz bölgesinin güvenliğinin sağlandığı yegane noktaydı. Haritada Cidde'nin alt çaprazında kalan ada, adeta Hicaz'ın anahtarıydı.
🔹Osmanlı İmparatorluğu, bölgeye önce kaleler ardından idari binalar, camiler, hanlar, hamamlar inşa etti. Bu inşa süreci adanın bölgenin incisi haline gelmesine vesile oldu.
🔹Zamanla Kızıldeniz'de ticaretin kilit noktası olan Sevakin Adası, Osmanlı'nın okyanusa açılan en önemli noktalarından biriydi. Adada tarihi Osmanlı Limanı'nın yanı sıra Gümrük Binası, Hanefi ve Şafii camileri gibi önemli eserler bulunmakta.
🔹1517'de Osmanlı topraklarına katılan Sevakin 1882 yılında İngilizler'in Mısır'ı işgali etmesiyle fiilen Osmanlı hakimiyetinden çıkmış oldu. 1923'de imzalanan Lozan Antlaşması'nın 17. maddesi uyarınca Sevakin İngiliz kontrolündeki Mısır'a bırakıldı.
🔹Sevakin Adası 1956 yılında ise bağımsızlığını kazanan Sudan topraklarının bir parçası oldu. Afrika'dan gelen hac kafilelerinin deniz yoluyla Hicaz'a uğurlandığı Sevakin bölgesinde on binlerce Müslüman yaşamaktaydı.