Eğitimi
İlk ve orta öğrenimi İstanbul’da okudu. Daha sonra İstanbul Lisesi'nde liseyi tamamladı. Mülkiye Mektebi’nden 1896’da mezun olduktan sonra 1901 yılına kadar Maarif Nezareti’nde kalemde çalıştı. 1901-1908 arasında Vefa ve Mercan idadilerinde öğretmenlik ve müdürlük yaptı.
Ölümü
18 Ekim 1957 tarihinde İstanbul'da zatürreden hayatını kaybetti. Cenazesi, Feriköy Mezarlığı'na defnedildi.
Servet-i Fünun dergisi dönemi
Tevfik Fikret’in 1900 yılında dergiden ayrılması üzerine Servet-i Fünun Dergisi’nde yayın yönetimini üstlendi. 1901'de "Hayal İçinde" romanı Servet-i Fünun’da basıldı. Servet-i Fünun dergisi, 16 Ekim 1901’de Fransızcadan çevirdiği “Edebiyat ve Hukuk” adlı bir yazısı nedeniyle kapatılınca bir süre yazı hayatına ara verdi.
Tenkitçi olarak Hüseyin Cahit
Hüseyin Cahit, özellikle edebi eleştirileri ve polemikleriyle büyük bir şöhret kazandı. Servet-i Fünun edebiyatına yöneltilen eleştirilere karşı etkili yazılar yazarak cevap verdi. Bu eleştiriler, estetik, edebiyat tarihi, roman sanatı ve roman eleştirisi gibi birçok konuyu içeriyordu. Ayrıca, Batı edebiyatı akımları ve büyük yazarlar da bu eleştiriler aracılığıyla tanıtıldı. Hüseyin Cahit'in yazıları, Servet-i Fünûn, Tercümân-ı Hakîkat, Sabah, Aşiyan, İkdam, Tarik ve Türk Yurdu gibi çeşitli yayın organlarında 1933-1940 yılları arasında Fikir Hareketleri sırasında çok sayıda edebi tenkitle geniş bir kitlesine ulaştı.
Edebiyat yazıları
Nâdîde (1891)
Hayal İçinde (1901)
Hayât-ı Muhayyel (1898)
Hayât-ı Hakîkiyye Sahneleri (1909)
Niçin Aldatırlarmış? (1922)
Türkçe Sarf ve Nahiv
Türkçe Sarf ve Nahiv
Kavgalarım
Edebî Hatıralar
Siyasal Anılar