Kitap okumak zihin sağlığımızı nasıl etkiler?
Kitap okumak bilgi birikimimizi geliştirirken diğer bir yandan zihin sağlığımıza da önemli katkılarda bulunuyor. Bu yüzden her gün, az da olsa kitap okumayı alışkanlık haline getirmeliyiz. Peki, kitap okumanın beynimize başka ne tür etkileri bulunuyor?
◾ Kitap okumak zihinsel ve ruhsal olarak insana büyük tesirleri olan bir eylem. Yapılan araştırmalara göre, MRI taramalarını kullanarak okuma eyleminin beyindeki karmaşık sinyal ve devreler ağını güçlendirdiğini tespit edilmiş. Yani ne kadar kitap okursak bu ağlarda bir o kadar gelişim gösteriyor.
◾ 2013 senesinde "kitap okumanın beyin faaliyetleri üzerindeki etkisi" temalı bir araştırma yapılmış. Katılımcılara dokuz gün boyunca gerilim dolu bir kitap okutulmuş. Bu okuma sonucu beyinde değişik etkiler gözlemlenmiş.
◾ Romanda gerilim arttıkça beyinde daha fazla alanın aktiviteyle aydınlandığı gözlemlenmiş. Beynin ağrı gibi durumlara yanıt veren korteksinde, beyin bağlantısının arttığı fark edilmiş.
◾ 2009 yılında bir araştırma daha yapılmış, 30 dakikalık okumanın kan basıncını, kalp atış hızını ve psikolojik sıkıntı duygularını olumlu manada çok etkilediği gözlemlenmiş.
◾ İngiltere'de Sussex Üniversitesi'nde stres seviyesini en çok düşüren eylem araştırılmış, altı dakika kitap okumanın stres seviyesini %68'e kadar düşürdüğü ve bu kısa sürenin bir antidepresana denk olduğu tespit edilmiştir.
Kitap okumanın beyin için beş önemli faydası var.
-Evvela okumak, beyindeki nöron bağlantılarını, hafızayı ve konsantrasyonu güçlendiriyor.
-Okumak stres seviyesini azaltırken yaşa bağlı bilişsel gerilemeyi de önlüyor.
-Aynı zamanda okuma eylemi, bireyin hayat kalitesini artırdığından topluma, daha uzun ve sağlık bir yaşam imkânı sunuyor.
◾ Klinik psikolog Sabrina Romanoff, okumanın beyinde nörojenez olarak bilinen bir süreç olan nöronları ürettiğini söylüyor. Bunlar beynin, farklı kısımlarından mesaj gönderen ve bilgi aktaran hücreleri.
◾ Psikolog Romanoff'a göre; anlatılanları özümsemek için düşünme, değerlendirme ve çaba gerektiren materyalleri okumak, beyninizde yeni nöronların oluşmasına yol açmakta.
◾ Yapılan bir diğer araştırmaya göre kitap okuyanların hafızası ve konsantrasyonu daha fazla güçlü olduğu görülmüş. Bunun yanında kitap okuyanların, kitap okumayanlara nazaran daha az hafıza kaybı yaşadığı belirlenmiş.
◾ Kısacası okumak, demans riskini düşürüyor. 2018 senesinde yapılan geniş bir araştırmaya göre, beş yıl boyunca 65 yaş ve üzeri insanları izlenmiş. İleri yaşlarda okuma gibi entelektüel etkinliklere katılımın demans riskini azalttığı bulunmuş.
◾ Yapılan araştırmalar, kitap okuyan bireylerin başkalarının duygularını ve inançlarını anlama konusunda yüksek bir yetenek geliştirdiğini de göstermiş. İşte, bu yeteneğe de "zihin teorisi" deniyor.
◾ Yine yapılan başka bir araştırmaya göre okuma eyleminde edebi eserlerden ziyade, uzun vadeli kurgu okuyucularının daha iyi gelişmiş bir zihin teorisine sahip olma eğilimi gözlemlenmiş.
◾ Kitap okumanın insan zihnine katkıları yukarıda anlattıklarımız ile sınırlı değil elbette. Yapılan çalışmalar, genç yaştan başlayarak düzenli olarak kitap okuyan kişilerin kelime dağarcığını olumlu manada etkilediğini tespit etmiş.
◾ Kelime hazinesi, bilhassa öğrencilerin testlerdeki puanlardan üniversiteye kabul ve iş fırsatlarına kadar hayatın pek çok alanını etkiler.
◾ Kitap okumak, bağlam içinde öğrenilen yeni sözcüklere maruz kalmanızı artırmanın en iyi yolu olmakta. Son olarak uyku ve zihin arasında ayrılmaz bir bağlantı bulunur. Uzmanlar, düzenli bir uyku rutini için uyumadan evvel kitap okumayı tavsiye ediyor.
◾ Sonuç olarak kitap okumak bilgi birikimimizi geliştirirken diğer bir yandan zihin sağlığımıza da önemli katkılarda bulunuyor. Bu yüzden her gün, az da olsa kitap okumayı alışkanlık haline getirmeliyiz.
Editör-Sunucu: Sümeyye Tektaş
Kurgu: Ayşenur Akyol
Kamera: Serkan Hervenik
💠💠💠
FİKRİYAT.COM SOSYAL MEDYADA!
Fikriyat'ı aşağıdaki sosyal medya adreslerinden takip edebilirsiniz;
👉 YOUTUBE 🔔
👉 Fikriyat.com mobil uygulamasını ise buradan indirebilirsiniz.
